Het gevaar van langdurig gebruik van neusspray

Verstopte neus
Een verstopte neus kan veroorzaakt worden door een allergie, zoals hooikoorts of door een infectie. In beide gevallen zetten de bloedvaten in het neusslijmvlies op, waardoor het neusslijm moeilijker kan worden afgevoerd.
Vanwege hun snelle werking grijpen veel mensen direct naar de neusspray. Een middel dat zonder recept mag worden verkocht. Dit wordt ook wel OTC (over-the-counter) genoemd. Hier schuilt echter een gevaar in.

Veel neusspray’s kunnen zijn. Dit komt door de stof TND. TND staat voor Topische Nasale Decongestiva en wil zoiets zeggen als: een middel om de slijmvliezen in de neus te laten slinken. Daarbij kan er, na gebruik van drie opeenvolgende dagen, schade ontstaan aan de slijmvliezen met als gevolg dat de verstopping verergerd en ademhalingsproblemen kunnen toenemen.

Xylometazoline
Dit stofje, dat zich ondermeer in Otrivin bevindt, zorgt ervoor, dat de bloedvaten in het neusslijmvlies in korte tijd slinken, waardoor er meer ruimte ontstaat om te ademen. Als de toediening van dit stofje wordt gestaakt, dus gestopt wordt met sprayen, gaan de bloedvaten protesteren, omdat ze aan het stofje gewend zijn geraakt. Het gevolg hiervan is, dat deze weer gaan verwijden, waardoor het neusslijmvlies weer zwelt. De patient is dan weer terug bij af met een groter probleem. De patient gaat weer sprayen omdat de neus vaak nog meer verstopt zit. Zo raakt deze verslaafd aan de spray. Dit kan al gebeuren binnen vijf dagen.

Hoe wordt een neusslijmvlies behandeld?
De behandeling van een neusslijmvliesontsteking door medicijngebruik (Rhinitis Medicamentosa – RM) gebeurt via de arts.. Er zijn verschillende manieren om RM te behandelen. Sommige artsen hanteren een kuur van enkele dagen om het aantal TND’s geleidelijk te verminderen. Ook kan er een korte kuur gedurende 10 dagen worden gegeven van orale steroïden (om de twee dagen), dat geleidelijk wordt verminderd.

Een steroïde neusspray wordt voorgeschreven voor gebruik op lange termijn. De nasale steroïden sprays zijn niet verslavend en kunnen bijdragen tot het handhaven van goede luchtstroom door de neus.
Als er geen problemen zijn met de bloeddruk, het hart, de schildklier, of de ogen, kan ook een mondelinge decongestivum worden aanbevolen. Spoelen met een zoutoplossing wordt ook aanbevolen.

Langetermijnrisico’s van RM
Na verloop van tijd kunnen de slijmvliezen in de neus afsterven. Hierdoor ontstaan littekens in de neus die leiden tot irritatie en bloedingen. Hoewel het zeer zelden voorkomt kan dit leiden tot een gat in het neustussenschot. Nasale chirurgie kan nodig zijn wanneer de schade ernstig is.

Hoe voorkom je RM?

• Probeer te TND’s zoveel mogelijk te vermijden. Als deze toch worden gebruikt, probeer de dit dan te beperken tot gebruik van maximaal drie dagen en slechts enkele keren per jaar!
• Raadpleeg uw arts voor advies over de behandeling van chronische neusverstopping.
• Als de verstopping het gevolg is van allergie raadpleeg een allergoloog.
• Indien gebruik wordt gemaakt van (alternatieve) geneesmiddelen, raadpleeg de beschrijving hiervan.. Bij sommige van deze producten is decongestivum ingebed in een aanbieding van natuurlijke ingrediënten.

Alternatieven
Er zijn verschillende methoden om een verstopte neus te verminderen:

• Stomen (bv eucalyptusolie in grote kom warm water;
• Zoutoplossing (snufje zout in circa kopje water) druppelen in de neus;
• Gemberthee (poeder oplossen in warm water) enkele malen per dag;
• Kurkumapoeder oplossen in (warm)water.

Bij langdurige problemen met je neusslijmvliezen ga altijd langs de huisarts en ga niet zelf dokteren.