Menu

Pancreaskanker

Pancreaskanker komt voor in de weefsels van de alvleesklier, een vitaal endocrien orgaan achter de maag. De alvleesklier speelt een essentiële rol bij de spijsvertering door enzymen te produceren die het lichaam nodig heeft om vetten, koolhydraten en eiwitten te verteren.

Pancreas of alvleesklier
De alvleesklier maakt ook twee belangrijke hormonen aan: glucagon en insuline. Deze hormonen zijn verantwoordelijk voor het reguleren van het glucosemetabolisme (suiker). Insuline helpt cellen glucose te metaboliseren (stofwisseling) om energie te maken en glucagon helpt de glucosespiegels te verhogen wanneer deze te laag zijn.
Vanwege de locatie van de alvleesklier kan alvleesklierkanker moeilijk te detecteren zijn en wordt vaak gediagnosticeerd in meer gevorderde stadia van de ziekte.

Symptomen
Pancreaskanker vertoont vaak geen symptomen, totdat het de gevorderde stadia van de ziekte bereikt. Om deze reden zijn er meestal geen vroege tekenen van alvleesklierkanker. Zelfs als de kanker eenmaal is gegroeid, kunnen enkele van de meest voorkomende symptomen subtiel zijn. Ze bevatten:

    • verlies van eetlust
    • onbedoeld gewichtsverlies
    • buik- (maag) of lage rugpijn
    • bloedproppen
    • geelzucht (gele huid en ogen)
    • depressie

Alvleesklierkanker die zich verspreidt, kan reeds bestaande symptomen verergeren. Als de kanker zich verspreidt, kan men aanvullende tekenen en symptomen van vergevorderde alvleesklierkanker krijgen.

Oorzaak
De oorzaak van alvleesklierkanker is onbekend. Dit type kanker treedt op, wanneer abnormale cellen in de alvleesklier beginnen te groeien en tumoren vormen. Normaal gesproken groeien en sterven gezonde cellen in gematigde aantallen. In het geval van kanker is er een verhoogde hoeveelheid abnormale celproductie en deze cellen nemen uiteindelijk de gezonde cellen over.
Hoewel artsen en onderzoekers niet weten wat de veranderingen in de cellen veroorzaakt, kennen ze wel enkele gemeenschappelijke factoren die het risico van een persoon op het ontwikkelen van dit type kanker kunnen verhogen. De twee belangrijkste risicofactoren zijn erfelijke genmutaties en verworven genmutaties. Genen bepalen hoe cellen werken, dus veranderingen in die genen kunnen tot kanker leiden.

Overlevingskans van pancreaskanker
Een overlevingspercentage is een percentage van het aantal mensen met hetzelfde type en stadium van kanker dat na een bepaalde tijd nog in leven is. Dit aantal geeft niet aan hoe lang mensen kunnen leven. In plaats daarvan helpt het te bepalen hoe succesvol de behandeling van kanker kan zijn.
Veel overlevingspercentages worden gegeven als een percentage van vijf jaar. Het is belangrijk om in gedachten te houden dat de overlevingskansen niet definitief zijn. Als u vragen heeft over deze cijfers, neem dan contact op met uw arts.
Het overlevingspercentage na vijf jaar voor gelokaliseerde alvleesklierkanker is 34 procent. Gelokaliseerde alvleesklierkanker is stadium 0, 1 en 2. Het overlevingspercentage na vijf jaar voor regionale alvleesklierkanker die is uitgezaaid naar nabijgelegen structuren of lymfeklieren, is 12 procent. Stadia 2B en 3 vallen in deze categorie.
Alvleesklierkanker op afstand, of kanker in stadium 4 die is uitgezaaid naar andere plaatsen zoals de longen, lever of botten, heeft een overlevingspercentage van 3 procent .

Stadia van pancreaskanker
Wanneer alvleesklierkanker wordt ontdekt, zullen artsen waarschijnlijk aanvullende tests uitvoeren om te bepalen of en waar de kanker zich heeft verspreid. Beeldvormingstests, zoals een PET-scan, helpen artsen de aanwezigheid van kankergroei te identificeren. Bloedonderzoek kan ook worden gebruikt. Met deze tests proberen artsen het stadium van kanker vast te stellen. Stadiëring helpt verklaren hoe ver de kanker is. Het helpt artsen ook om behandelingsopties te bepalen.
Zodra een diagnose is gesteld, zal uw arts een fase toewijzen op basis van de testresultaten:

    • stadium 1: tumoren komen alleen voor in de alvleesklier
    • stadium 2: tumoren zijn uitgezaaid naar nabijgelegen buikweefsels of lymfeklieren
    • stadium 3: de kanker is uitgezaaid naar grote bloedvaten en lymfeklieren
    • stadium 4: tumoren zijn uitgezaaid naar andere organen, zoals de lever

Pancreaskanker stadium 4
Stadium 4 alvleesklierkanker is uitgezaaid buiten de oorspronkelijke plaats naar verre plaatsen, zoals andere organen, de hersenen of botten. Alvleesklierkanker wordt vaak in dit late stadium gediagnosticeerd omdat het zelden symptomen veroorzaakt totdat het zich naar andere plaatsen heeft verspreid. Symptomen die u in dit gevorderde stadium kunt ervaren, zijn onder meer:

    • pijn in de bovenbuik
    • rugpijn
    • vermoeidheid
    • geelzucht (gele verkleuring van de huid)
    • verlies van eetlust
    • gewichtsverlies
    • depressie

Stadium 4 alvleesklierkanker kan niet worden genezen, maar behandelingen kunnen de symptomen verlichten en complicaties van de kanker voorkomen. Deze behandelingen kunnen zijn:

    • chemotherapie
    • palliatieve pijnbehandelingen
    • galweg-bypass-operatie
    • galkanaal stent
    • maag-bypass-operatie

Het overlevingspercentage na vijf jaar voor stadium 4 alvleesklierkanker is 3 procent.

Pancreaskanker stadium 3
Stadium 3 alvleesklierkanker is een tumor in de alvleesklier en mogelijk nabijgelegen plaatsen, zoals lymfeklieren of bloedvaten. Pancreaskanker is in dit stadium niet uitgezaaid naar verre locaties.
Pancreaskanker wordt een stille kanker genoemd omdat het vaak pas wordt gediagnosticeerd als het een vergevorderd stadium heeft bereikt. Als men symptomen heeft van stadium 3 alvleesklierkanker, kan men last krijgen van:

    • rugpijn
    • pijn of gevoeligheid in de bovenbuik
    • verlies van eetlust
    • gewichtsverlies
    • vermoeidheid
    • depressie

Stadium 3 alvleesklierkanker is moeilijk te genezen, maar behandelingen kunnen de verspreiding van de kanker helpen voorkomen en de symptomen van de tumor verlichten. Deze behandelingen kunnen zijn:

    • operatie om een ​​deel van de alvleesklier te verwijderen (Whipple-procedure)
    • geneesmiddelen tegen kanker
    • bestralingstherapie

Het overlevingspercentage na vijf jaar voor stadium 3 alvleesklierkanker is 3 tot 12 procent .
De meerderheid van de mensen met dit stadium van de kanker zal een recidief krijgen. Dat komt waarschijnlijk door het feit dat micrometastasen, of kleine gebieden met niet-detecteerbare kankergroei, zich buiten de alvleesklier hebben verspreid.

Pancreaskanker stadium 2
Stadium 2 alvleesklierkanker is kanker, die in de alvleesklier achterblijft en zich mogelijk heeft verspreid naar een paar nabijgelegen lymfeklieren. Het is niet uitgezaaid naar nabijgelegen weefsels of bloedvaten en het is niet uitgezaaid naar andere plaatsen in het lichaam.
Alvleesklierkanker is moeilijk op te sporen in de vroege stadia, inclusief stadium 2. Dat komt omdat het onwaarschijnlijk is dat het detecteerbare symptomen veroorzaakt. Als men in dit vroege stadium symptomen heeft, kan men last krijgen van:

    • geelzucht
    • veranderingen in de kleur van de urine
    • pijn of gevoeligheid in de bovenbuik
    • gewichtsverlies
    • verlies van eetlust
    • vermoeidheid

De behandeling kan zijn:

    • chirurgie
    • straling
    • chemotherapie
    • gerichte medicamenteuze therapieën

De arts kan een combinatie van deze benaderingen gebruiken om de tumor te helpen verkleinen en mogelijke metastasen te voorkomen. Het overlevingspercentage na vijf jaar voor mensen met stadium 2 alvleesklierkanker is ongeveer 30 procent.

Behandeling van pancreaskanker
De behandeling van alvleesklierkanker hangt af van het stadium van de kanker. Het heeft twee doelen: kankercellen doden en de verspreiding van de ziekte voorkomen. Gewichtsverlies, darmobstructie, buikpijn en leverfalen behoren tot de meest voorkomende complicaties tijdens de behandeling van alvleesklierkanker.

Chirurgie
De beslissing om een ​​operatie te gebruiken om alvleesklierkanker te behandelen, komt neer op twee dingen: de locatie van de kanker en het stadium van de kanker. Een operatie kan alle of sommige delen van de alvleesklier verwijderen.
Dit kan de oorspronkelijke tumor elimineren, maar het zal geen kanker verwijderen die zich naar andere delen van het lichaam heeft verspreid. Om die reden is een operatie mogelijk niet geschikt voor mensen met een gevorderd stadium van alvleesklierkanker.

Bestralingstherapie
Andere behandelingsopties moeten worden onderzocht zodra de kanker zich buiten de pancreas verspreidt. Stralingstherapie maakt gebruik van röntgenstralen en andere hoogenergetische stralen om de kankercellen te doden.

Chemotherapie
In sommige gevallen kan de arts andere behandelingen combineren met chemotherapie, waarbij kankermedicijnen worden gebruikt om toekomstige groei van kankercellen te helpen voorkomen.

Gerichte therapie
Bij dit type kankerbehandeling worden medicijnen of andere maatregelen gebruikt om kankercellen specifiek aan te pakken en te vernietigen. Deze medicijnen zijn ontworpen om gezonde of normale cellen niet te beschadigen.

Prognose van pancreaskanker
De overlevingskansen voor alvleesklierkanker zijn de afgelopen decennia verbeterd. Onderzoek en nieuwe behandelingen vergroten het gemiddelde overlevingspercentage van vijf jaar voor mensen met de diagnose alvleesklierkanker. De ziekte wordt echter nog steeds als moeilijk te genezen beschouwd. Omdat alvleesklierkanker meestal geen symptomen veroorzaakt totdat de kanker zich in een vergevorderd stadium bevindt, is de kans groot dat de kanker zich heeft verspreid of uitgezaaid. Dat maakt het moeilijk om de kanker te behandelen of te elimineren.
Het combineren van alternatieve maatregelen met traditionele medische behandelingen kan de kwaliteit van leven helpen verbeteren. Yoga, meditatie en lichte lichaamsbeweging kunnen een gevoel van welzijn bevorderen en ervoor zorgen dat u zich tijdens de behandeling beter voelt.

Diagnose van pancreaskanker
Een vroege diagnose verhoogt de kans op herstel aanzienlijk. Daarom is het het beste om de arts te bezoeken als men symptomen ervaart, die niet verdwijnen of regelmatig terugkeren. Om een ​​diagnose te stellen, zal de arts de symptomen en medische geschiedenis beoordelen. Ze kunnen een of meer tests bestellen om te controleren op alvleesklierkanker, zoals:

    • CT- of MRI-scans, om een ​​compleet en gedetailleerd beeld van de alvleesklier te krijgen
    • endoscopische echografie, waarbij een dunne, flexibele buis met een camera eraan bevestigd in de maag wordt ingebracht om afbeeldingen van de alvleesklier te verkrijgen
    • biopsie of weefselmonster van de pancreas
    • bloedonderzoek om te detecteren of tumormarker CA 19-9 aanwezig is, wat kan duiden op alvleesklierkanker.

Levensverwachting van pancreaskanker
Pancreaskanker is één van de meest dodelijke vormen van kanker. Helaas krijgen veel patiënten geen diagnose, totdat deze zich buiten de alvleesklier heeft verspreid. Het overlevingspercentage na vijf jaar voor alle stadia van alvleesklierkanker is 9 procent.
Door alle aanbevelingen van de arts op te volgen, kan men kansen op herstel en overleving verbeteren. Men kan ook overwegen:

    • pancreasenzymsupplementen om de spijsvertering te verbeteren
    • pijnstillers
    • regelmatige nazorg, zelfs als de kanker met succes is verwijderd

Is alvleesklierkanker te genezen?
Pancreaskanker is te genezen, als het vroeg wordt opgemerkt. Twee soorten operaties, een Whipple-procedure of een pancreatectomie, kunnen een deel of de hele pancreas verwijderen. Dit zal de aanvankelijke kankertumor elimineren. Helaas worden de meeste alvleesklierkankers pas gevonden en gediagnosticeerd als de kanker zich in een vergevorderd stadium bevindt en zich buiten de oorspronkelijke plaats heeft verspreid.
Chirurgie is mogelijk niet geschikt in de late stadia van alvleesklierkanker. Als de kanker zich heeft verspreid naar andere delen van het lichaam, zal het verwijderen van de tumor of alvleesklier niet genezen. Andere behandelingen moeten worden overwogen.

Risicofactoren voor pancreaskanker
Hoewel de oorzaak van dit type kanker onbekend is, zijn er bepaalde risicofactoren, die uw kansen op het ontwikkelen van alvleesklierkanker kunnen vergroten. Men loopt mogelijk een verhoogd risico als men:

    • rookt: 30 procent van de gevallen van kanker houdt verband met het roken van sigaretten
    • zwaarlijvig is
    • niet regelmatig sport
    • dieet met een hoog vetgehalte
    • zware hoeveelheden alcohol drinkt
    • diabetes heeft
    • werkt met pesticiden en chemicaliën
    • chronische ontsteking van de alvleesklier heeft
    • leverschade heeft
    • een familiegeschiedenis heeft van alvleesklierkanker of bepaalde genetische aandoeningen, die in verband zijn gebracht met dit type kanker

Het DNA heeft een grote invloed op de gezondheid en de aandoeningen die kunnen ontwikkelen. Men kan genen erven die het risico op alvleesklierkanker vergroten.

Operatie van alvleesklierkanker
Als de tumor beperkt is gebleven tot de pancreas, kan een operatie worden aanbevolen. Of een operatie al dan niet een optie is, hangt af van de exacte locatie van de kanker. Tumoren die beperkt blijven tot het “hoofd en nek” van de pancreas kunnen worden verwijderd met een procedure die de Whipple-procedure (pancreaticoduodenectomie) wordt genoemd. Bij deze procedure worden het eerste deel, of het “hoofd” van de alvleesklier en ongeveer 20 procent van het “lichaam”, of het tweede deel, verwijderd. Ook de onderste helft van het galkanaal en het eerste deel van de darm worden verwijderd. Bij een aangepaste versie van deze ingreep wordt ook een deel van de maag verwijderd.

Pancreaskanker soorten
Er zijn twee soorten alvleesklierkanker:

      • Pancreas adenocarcinoom
        Ongeveer 95 procent van de alvleesklierkankers zijn adenocarcinomen van de alvleesklier. Dit type alvleesklierkanker ontwikkelt zich in de exocriene cellen van de alvleesklier. De meerderheid van de cellen in de alvleesklier zijn deze exocriene cellen, die pancreasenzymen of de pancreaskanalen maken.
      • Pancreas neuro-endocriene tumoren (NET’s)
        Deze minder voorkomende vorm van alvleesklierkanker ontwikkelt zich in de endocriene cellen van de alvleesklier. Deze cellen zijn verantwoordelijk voor het maken van hormonen, inclusief degenen die helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel.

      Preventie van pancreaskanker
      Onderzoekers en artsen begrijpen nog niet wat alvleesklierkanker veroorzaakt. Dat betekent ook dat ze niet weten welke maatregelen men kan nemen om alvleesklierkanker te voorkomen.
      Sommige risicofactoren die de kans vergroten dat men dit type kanker krijgt, kunnen niet worden veranderd. Deze omvatten geslacht, leeftijd en DNA.
      Sommige veranderingen in levensstijl en algemene gezondheidsbenaderingen kunnen het risico echter verminderen. Waaronder:

      • Stoppen met roken: Roken verhoogt uw risico op verschillende soorten kanker, waaronder alvleesklierkanker.
      • Minder drinken: zwaar drinken kan het risico op chronische pancreatitis en mogelijk alvleesklierkanker vergroten.
      • Er moet worden gezorgd voor een gezond gewicht: overgewicht of obesitas is een belangrijke risicofactor voor verschillende soorten kanker.

Zie ook:
Kanker, wat veroorzaakt deze ziekte?
Longkanker kan meer dan 20 jaar inactief zijn
Borstkanker

Koos Dirkse