Menu

Borstkanker

De website Borstkanker.nl publiceerde dat het ministerie van VWS, op advies van het RIVM, heeft besloten, om vrouwen eens in de drie jaar te screenen op borstkanker, dat was eens in de twee jaar. Hierdoor wordt borstkanker later opgespoord, wordt de behandeling zwaarder en geschat wordt, dat er hierdoor tientallen vrouwen meer per jaar aan deze ziekte zullen overlijden. Het uitstel is besloten vanwege personeelstekort. Een zeer dubieus besluit, waaruit maar weer blijkt, dat geld een doel is en niet een middel voor zorgverlening!
Borstscreening
Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar werden tot nu toe iedere twee jaar gescreend op borstkanker. Ieder jaar worden er 1 miljoen vrouwen gescreend, waardoor jaarlijks 1450 sterfgevallen kunnen worden voorkomen.

Statistiek
Borstkanker komt veel voor, op dit moment lijden een kleine kwart miljoen mensen aan deze aandoening. Bijna 30% van kanker bij vrouwen is borstkanker en 1 op de 7 vrouwen krijgt borstkanker. Jaarlijks wordt bij ruim zeventienduizend personen borstkanker vastgesteld, waaronder een kleine 200 mannen. Van deze personen is 20% (tussen de 3.000 en 4.000) jonger dan 50 Jaar! Ruim 3.000 mensen overlijden jaarlijks aan deze ziekte.

Vrouwenborst
Een borst bestaat uit drie hoofdonderdelen: lobben, kanalen en bindweefsel. De lobben zijn de klieren die melk produceren. De kanalen zijn buisjes die de melk naar de tepel brengen. Het bindweefsel (dat bestaat uit bind- en vetweefsel) omgeeft de lobben en kanalen en houdt alles bij elkaar. De meeste borstkankers beginnen in de kanalen of lobben.

Borstkanker
Borstkanker is een ziekte, waarbij cellen in de borst ongecontroleerd groeien en kan in verschillende delen van de borst beginnen. Er zijn verschillende soorten borstkanker. Het soort borstkanker hangt af van welke cellen zich tot borstkanker zullen ontwikkelen.
Borstkanker kan zich verspreiden via bloedvaten en lymfevaten buiten de borst. Wanneer borstkanker zich uitbreidt naar andere delen van het lichaam, wordt gesproken over uitzaaiingen.

Soorten borstkanker
De meest voorkomende soorten borstkanker zijn:

  • Invasief carcinoom NST. De kankercellen groeien buiten de kanalen naar andere delen van het borstweefsel. Invasieve kankercellen kunnen zich ook verspreiden of metastaseren naar andere delen van het lichaam.
  • Invasief lobulair carcinoom. Kankercellen verspreiden zich van de lobben naar het borstweefsel in de buurt. Deze invasieve kankercellen kunnen zich ook verspreiden naar andere delen van het lichaam.
  • Lobulair carcinoom in situ (LCIS). Deze ontstaat in de melkklieren van de borst en verspreiden zich zelden verder.

Risicofactoren?
Onderzoeken hebben aangetoond dat het risico op borstkanker te wijten is aan een combinatie van factoren. De belangrijkste factor die het risico beïnvloedt is het ouder worden. De meeste gevallen van borstkanker komen voor bij vrouwen van 50 jaar of ouder.
Sommige vrouwen krijgen borstkanker, zelfs zonder enige andere risicofactoren die ze kennen. Het hebben van een risicofactor betekent niet dat men de ziekte krijgt en niet alle risicofactoren hebben hetzelfde effect. Veel vrouwen hebben een aantal risicofactoren, maar de meeste vrouwen krijgen geen borstkanker. Als men risicofactoren voor borstkanker heeft, overleg dan met de arts over manieren waarop het risico kan worden verlaagd en over screening op borstkanker.

Enkele belangrijke feiten en informatie over borstkanker zijn:

  1. Risicofactoren: Er zijn verschillende risicofactoren die het ontwikkelen van borstkanker kunnen vergroten, waaronder genetische aanleg (bijvoorbeeld het BRCA1- of BRCA2-gen), leeftijd, geslacht, familiegeschiedenis, hormonale factoren (bijvoorbeeld hormoonvervangende therapie of vroege menstruatie) en levensstijlkeuzes zoals alcoholgebruik en roken.
  2. Symptomen: De symptomen van borstkanker kunnen variëren, maar veel voorkomende tekenen zijn onder andere een knobbeltje in de borst of onder de oksel, veranderingen in de grootte of vorm van de borst, huidveranderingen zoals roodheid of schilfering, tepelveranderingen, en afscheiding uit de tepel.
  3. Diagnose: De diagnose van borstkanker wordt meestal gesteld na een combinatie van fysieke onderzoeken, beeldvormende onderzoeken zoals mammografieën en echografieën, en weefselbiopsieën om kankercellen te bevestigen.
  4. Behandeling: De behandeling van borstkanker kan variëren, afhankelijk van het stadium van de ziekte en andere individuele factoren. Veel voorkomende behandelingsopties zijn chirurgie (zoals een borstamputatie of borstsparende operatie), bestralingstherapie, chemotherapie, hormoontherapie en gerichte therapie.
  5. Overleving: De prognose voor borstkanker hangt af van verschillende factoren, waaronder het stadium waarin de kanker is gediagnosticeerd en de snelheid van groei van de tumor. Vroege detectie en behandeling verbeteren over het algemeen de overlevingskansen. Veel mensen met borstkanker overleven de ziekte met succes en leven nog vele jaren na de behandeling.
  6. Preventie: Hoewel sommige risicofactoren voor borstkanker, zoals genetische aanleg, niet kunnen worden veranderd, zijn er stappen die mensen kunnen nemen om hun risico te verminderen, zoals het handhaven van een gezonde levensstijl, het vermijden van overmatig alcoholgebruik, het regelmatig controleren van hun borsten op veranderingen en het volgen van aanbevolen screeningsrichtlijnen.

Het is belangrijk op te merken dat borstkanker een zeer individuele ziekte is en de beste benadering voor diagnose en behandeling moet worden bepaald door een medisch professional op basis van de specifieke situatie van de patiënt. Vroegtijdige opsporing en regelmatige gezondheidscontroles spelen een cruciale rol bij het verbeteren van de prognose van borstkanker. Als iemand zich zorgen maakt over borstkanker, wordt het sterk aanbevolen om medisch advies in te winnen en screeningsrichtlijnen te volgen.

Risicofactoren die niet zijn te veranderen

  • Ouder worden. Het risico op borstkanker neemt toe met de leeftijd, De meeste gevallen van borstkanker worden vastgesteld na de leeftijd van 50 jaar, genetische mutaties en overerfde veranderingen (mutaties) in bepaalde genen, zoals BRCA1 en BRCA2. Vrouwen die deze genetische veranderingen hebben geërfd lopen een hoger risico op borst- en eierstokkanker
  • Reproductieve geschiedenis. Vroege menstruaties vóór de leeftijd van 12 jaar en het begin van de menopauze na 55 jaar stellen vrouwen langer bloot aan hormonen, waardoor hun risico op het krijgen van borstkanker toeneemt
  • Dikke borsten. Dikke borsten hebben meer bindweefsel dan vetweefsel, waardoor het soms moeilijk kan zijn om tumoren op een mammogram te zien. Vrouwen met dikke borsten hebben meer kans op borstkanker
  • Persoonlijke geschiedenis van borstkanker of bepaalde niet-kankerachtige borstaandoeningen. Vrouwen die borstkanker hebben gehad, hebben meer kans op een tweede keer borstkanker. Sommige niet-kankerachtige borstziekten, zoals atypische hyperplasie of lobulair carcinoom in situ, gaan gepaard met een hoger risico op het krijgen van borstkanker
  • Familiegeschiedenis van borst- of eierstokkanker. Het risico van een vrouw op borstkanker is groter als ze een moeder of zus (een familielid in de eerste graad) of meerdere familieleden aan moeders- of vaderskant heeft die borst- of eierstokkanker hebben gehad. Het hebben van een eerstegraads mannelijk familielid met borstkanker verhoogt ook het risico van een vrouw
  • Eerdere behandeling met bestralingstherapie. Vrouwen die vóór de leeftijd van 30 jaar bestralingstherapie op de borst of borsten hebben ondergaan (zoals voor de behandeling van Hodgkin-lymfoom), hebben een hoger risico op het krijgen van borstkanker op latere leeftijd
  • Vrouwen die het medicijn diethylstilbestrol (DES) slikten, dat tussen 1940 en 1971 aan sommige zwangere vrouwen werd gegeven om een ​​miskraam te voorkomen, lopen een hoger risico. Vrouwen van wie de moeder DES heeft gebruikt terwijl ze zwanger waren, lopen ook risico.

Risicofactoren die wel zijn te veranderen

  • Niet fysiek actief zijn. Vrouwen die niet lichamelijk actief zijn, hebben een hoger risico op het krijgen van borstkanker
  • Overgewicht of obesitas hebben na de menopauze. Oudere vrouwen met overgewicht of obesitas hebben een hoger risico op het krijgen van borstkanker dan vrouwen met een normaal gewicht
  • Hormonen innemen. Sommige vormen van hormoonvervangende therapie (die zowel oestrogeen als progesteron bevatten) die tijdens de menopauze worden ingenomen, kunnen het risico op borstkanker verhogen als ze langer dan vijf jaar worden ingenomen. Bepaalde orale anticonceptiva (anticonceptiepillen) blijken ook het risico op borstkanker te verhogen
  • Reproductieve geschiedenis. De eerste zwangerschap hebben na de leeftijd van 30, geen borstvoeding geven en nooit een voldragen zwangerschap hebben, kan het risico op borstkanker verhogen
  • Alcohol drinken. Studies tonen aan dat het risico van een vrouw op borstkanker toeneemt naarmate ze meer alcohol drinkt
  • Blootstelling aan chemicaliën die kanker kunnen veroorzaken en veranderingen in andere hormonen als gevolg van nachtdiensten, kunnen het risico op borstkanker verhogen.

Wie loopt een hoog risico op borstkanker?
Als men een sterke familiegeschiedenis van borstkanker heeft of erfelijke veranderingen in uw BRCA1- en BRCA2-genen heeft, loopt men mogelijk een hoog risico om borstkanker te krijgen. Men kan ook een hoog risico lopen op eierstokkanker.

Verkleinen risico
Veel factoren in de loop van het leven kunnen het risico op borstkanker beïnvloeden. Sommige factoren, zoals ouder worden of de familiegeschiedenis, kan men niet veranderen, maar men kan het risico op borstkanker helpen verlagen door op de volgende manieren voor de gezondheid te zorgen:

  • Zorg voor een gezond gewicht
  • Sport regelmatig
  • Drink alcohol met mate
  • Bij gebruik van hormoonvervangende therapie (anticonceptiepillen), vraag dan de arts naar de risico’s en kijk of dit geschikt voor u is.
  • Geef, indien mogelijk borstvoeding
  • Als u een familiegeschiedenis van borstkanker heeft of erfelijke veranderingen in uw BRCA1- en BRCA2-genen heeft, overleg dan met uw arts over andere manieren om uw risico te verlagen.

Door uw hele leven gezond te blijven, verlaagt u uw risico op het ontwikkelen van kanker en vergroot u uw kansen om kanker te overleven als deze zich voordoet.

Borstonderzoek

  • Borstkankerscreening?
    Borstkankerscreening betekent het controleren van de borsten van een vrouw op kanker, voordat er tekenen of symptomen van de ziekte zijn. Alle vrouwen moeten door hun zorgverlener worden geïnformeerd over de beste screeningopties voor hen. Als men wordt geïnformeerd over de voordelen en risico’s van screening en samen met de zorgverlener besluit of screening geschikt is – en zo ja, wanneer u deze wilt krijgen – wordt dit geïnformeerde en gedeelde besluitvorming genoemd.
    Hoewel borstkankerscreening borstkanker niet kan voorkomen, kan het wel helpen om borstkanker vroegtijdig op te sporen, wanneer het gemakkelijker te behandelen is. Bespreek met uw arts welke screeningtests op borstkanker voor u geschikt zijn en wanneer u deze zou moeten ondergaan.
  • Magnetische resonantiebeeldvorming van de borst (MRI)
    Een borst-MRI maakt gebruik van magneten en radiogolven om foto’s van de borst te maken. MRI wordt samen met mammogrammen gebruikt om vrouwen te screenen die een hoog risico lopen om borstkanker te krijgen. Omdat borst-MRI’s abnormaal kunnen lijken, zelfs als er geen kanker is, worden ze niet gebruikt voor vrouwen met een gemiddeld risico.
  • Klinisch borstonderzoek
    Een klinisch borstonderzoek is een onderzoek door een arts of verpleegkundige, die zijn of haar handen gebruikt om knobbeltjes of andere veranderingen te voelen.
  • Zelfbewustzijn van de borst
    Als u bekend bent met hoe uw borsten eruit zien en aanvoelen, kunt u symptomen opmerken zoals knobbels, pijn of veranderingen in grootte die mogelijk van belang kunnen zijn. Dit kunnen veranderingen zijn die zijn gevonden tijdens een zelfonderzoek van de borst. Wijzigingen die u opmerkt, moet u aan uw arts of zorgverlener melden.
    Het hebben van een klinisch borstonderzoek of het doen van een zelfonderzoek van de borst blijkt niet het risico op overlijden aan borstkanker te verlagen.

Voordelen en risico’s van screening
Elke screeningstest heeft voordelen en risico’s, daarom is het belangrijk om met uw arts te praten voordat u een screeningstest krijgt, zoals een mammogram.

Mammogram

  • Wat is een mammogram?
    Een mammogram is een röntgenfoto van de borst. Artsen gebruiken een mammogram om te zoeken naar vroege tekenen van borstkanker. Regelmatige mammogrammen zijn de beste tests die artsen moeten uitvoeren om borstkanker vroeg op te sporen, soms wel drie jaar voordat het voelbaar is. Mammogrammen werken het beste als ze kunnen worden vergeleken met eerdere. Hierdoor kan de radioloog ze vergelijken om veranderingen in uw borsten op te sporen.
  • Hoe wordt een mammogram gemaakt?
    U staat voor een speciaal röntgenapparaat. Een laborant plaatst je borst op een plastic bord. Een ander bord zal van boven stevig op je borst drukken. De platen maken de borst plat en houden deze stil terwijl de röntgenfoto wordt gemaakt. U zult enige druk voelen. De stappen worden herhaald om een ​​zijaanzicht van de borst te maken. De andere borst wordt op dezelfde manier geröntgend. U wacht dan terwijl de laborant de vier röntgenfoto’s controleert om er zeker van te zijn dat de foto’s niet opnieuw hoeven te worden gemaakt. Houd er rekening mee dat de laborant u de resultaten van uw mammogram niet kan vertellen. Het mammogram van elke vrouw kan er een beetje anders uitzien, omdat alle borsten een beetje anders zijn.
  • Hoe voelt het om een ​​mammogram te hebben?
    Het hebben van een mammogram is voor de meeste vrouwen ongemakkelijk. Sommige vrouwen vinden het pijnlijk. Een mammogram duurt echter maar enkele ogenblikken en het ongemak is snel voorbij. Wat je voelt, hangt af van de vaardigheid van de laborant, de grootte van je borsten en hoeveel ze moeten worden ingedrukt. Uw borsten kunnen gevoeliger zijn als u binnenkort ongesteld wordt of moet worden. Een gespecialiseerde, een radioloog, zal het mammogram lezen. Hij of zij zal naar de röntgenfoto kijken voor vroege tekenen van borstkanker of andere problemen.
  • Afwijkend mammogram
    Een abnormaal mammogram betekent niet altijd dat er sprake van kanker is. Maar u moet aanvullende mammogrammen, tests of onderzoeken hebben voordat de arts het zeker weet. Mogelijk wordt u ook doorverwezen naar een andere gespecialiseerde arts of chirurg. Het betekent niet noodzakelijk dat u kanker heeft of een operatie moet ondergaan. Deze artsen zijn experts in het diagnosticeren van borstproblemen. Artsen zullen vervolgtesten doen om borstkanker te diagnosticeren of om vast te stellen dat er geen kanker is.

Hoe wordt borstkanker vastgesteld?
Artsen gebruiken vaak aanvullende tests om borstkanker te vinden of te diagnosticeren.

  • Borst echografie. Een apparaat die geluidsgolven gebruikt om gedetailleerde foto’s, echografieën genaamd, te maken van gebieden in de borst
  • Diagnostisch mammogram. Als u een probleem heeft met uw borst, zoals knobbeltjes, of als een deel van de borst er abnormaal uitziet op een screeningmammogram, kunnen artsen u een diagnostisch mammogram laten maken. Dit is een meer gedetailleerde röntgenfoto van de borst
  • Magnetische resonantiebeeldvorming (MRI). Een soort bodyscan waarbij een magneet wordt gebruikt die aan een computer is gekoppeld. De MRI-scan maakt gedetailleerde foto’s van gebieden in de borst
  • Biopsie. Dit is een test die weefsel of vloeistof uit de borst verwijdert om onder een microscoop te bekijken en meer testen uit te voeren. Er zijn verschillende soorten biopsieën (bijvoorbeeld fijne naaldaspiratie, kernbiopsie of open biopsie)
  • Enscenering Als borstkanker wordt gediagnosticeerd, worden er andere tests uitgevoerd om erachter te komen of kankercellen zich in de borst of naar andere delen van het lichaam hebben verspreid. Dit proces wordt enscenering genoemd. Of de kanker zich alleen in de borst bevindt, wordt aangetroffen in lymfeklieren onder uw arm of zich buiten de borst heeft uitgezaaid, bepaalt uw stadium van borstkanker. Het type en het stadium van borstkanker vertellen artsen welke behandeling u nodig heeft.

Hoe wordt borstkanker behandeld?
Borstkanker wordt op verschillende manieren behandeld. Het hangt af van het soort borstkanker en hoe ver het zich heeft verspreid. Mensen met borstkanker krijgen vaak meer dan één soort behandeling.

  • Chirurgie. Een operatie waarbij kankerweefsel wordt verwijderd
  • Chemotherapie. Gebruik van speciale medicijnen om de kankercellen te verkleinen of te doden. De medicijnen kunnen pillen zijn die u inneemt of medicijnen die in uw aderen worden gegeven via een infuus, of soms beide.
  • Hormonale therapie. Blokkeert kankercellen om de hormonen te krijgen die ze nodig hebben om te groeien.
  • Biologische therapie. Werkt samen met het immuunsysteem van uw lichaam om het te helpen kankercellen te bestrijden of om de bijwerkingen van andere kankerbehandelingen onder controle te houden.
  • Bestralingstherapie. Het gebruik van hoogenergetische stralen (vergelijkbaar met röntgenstralen) om de kankercellen te doden.

Artsen van verschillende specialismen werken vaak samen om borstkanker te behandelen. Chirurgen zijn artsen die operaties uitvoeren. Medische oncologen zijn artsen die kanker met medicijnen behandelen. Stralingsoncologen zijn artsen die kanker behandelen met straling.

Tot slot
Overheidsinstanties, zoals het ministerie van VWS en het RIVM richten zich voornamelijk op de volksgezondheid (de ‘V’ in de namen), zoals epidemieën, terwijl ‘gezondheidszorg’ van een heel andere orde is. Gezondheidszorg behelst ook een groot deel preventie, dat in dit land behoorlijk ontbreekt. Het zorgstelsel is voornamelijk gericht op ziekte en behandeling, terwijl voorkomen beter (en goedkoper) is dan genezen. Bovendien scheelt dit de getroffenen een hoop ellende. De basisverzekering kan beter voorzien in een gratis abonnement voor een fitnesscentrum, dan een langdurige behandeling in een ziekenhuis of obesitaskliniek.

Een besluit tot vermindering van borstscreening wordt wel heel makkelijk genomen, terwijl het RIVM ook aangeeft hoeveel mensen minder overlijden door screening. Naast dat het belachelijk is om screening uit te stellen, ben ik sterk van mening, dat via een bevolkingsonderzoek, screening op veel jongere leeftijd moet gaan plaatsvinden
Voor gezinnen, vaak met jonge kinderen, waar bij de moeder deze vreselijke aandoening wordt gediagnosticeerd, heeft dit verstrekkende gevolgen en als de moeder wegvalt is het leed niet te overzien, terwijl een hoop leed kan worden voorkomen. In een zorgstelsel, dat zo hoog staat aangeschreven in onze wereld mag je toch zeker verwachten, dat borstscreening iedere twee jaar mag plaatsvinden en dan vanaf de leeftijd van dertig jaar!

Zie ook:
Kanker, wat veroorzaakt deze ziekte?
Longkanker kan meer dan 20 jaar inactief zijn
Pancreaskanker

Koos Dirkse