De toevoeging “op persoonlijke titel” wordt steeds vaker gebruikt door mensen die hun mening of standpunt delen, vooral op social media. Deze uitdrukking klinkt als een nuance, een disclaimer, maar roept tegelijk vragen op over de intenties van de spreker en de betrouwbaarheid van de boodschap. Wat is het doel van zo’n verklaring en wat zegt het over degene die zich erop beroept?
In veel gevallen wordt “op persoonlijke titel” gebruikt door professionals, zoals politici, journalisten, wetenschappers of bedrijfsleiders, wanneer zij zich uitspreken over onderwerpen die buiten hun formele rol vallen. Het lijkt een manier om afstand te nemen van een officiële positie of verantwoordelijkheid. Dit kan aanvoelen als een vorm van bescherming – zowel voor de persoon in kwestie als voor de organisatie of het instituut waar hij of zij aan verbonden is.
Is het een teken van angst of onzekerheid?
Een van de meest voorkomende interpretaties van deze verklaring is dat degene die de opmerking maakt, zich niet volledig comfortabel voelt om zijn of haar mening te uiten onder de vlag van hun professionele functie. In dat geval is het wellicht een manier om de druk van externe verwachtingen te vermijden. Dit kan duiden op angst voor repercussies binnen de werkrelatie, zoals het verliezen van een baan, het aansteken van conflicten of het kwetsen van gevoelige belangen.
Anderen zullen deze uitleg wellicht een teken van zwakte vinden: iemand die zich niet durft te verantwoorden voor zijn of haar eigen woorden. Waarom zou je iets zeggen als je niet bereid bent om ervoor te staan, ongeacht je titel of functie? Is dit een gebrek aan overtuiging, of slechts een tactisch manouvre om risico’s te vermijden? Het gevaar is dat een dergelijke houding bijdraagt aan het verdwijnen van transparantie en het aansteken van wantrouwen.
De gevolgen voor de waarheid
Een ander belangrijk punt is de impact van dergelijke disclaimers op de waarheid en de transparantie van wat er wordt gezegd. Wanneer een verklaring wordt gepresenteerd “op persoonlijke titel”, kan dat de vraag oproepen of de boodschap die wordt overgebracht wel betrouwbaar is. In veel gevallen is het juist de eigen positie of expertise die maakt dat iemand serieus genomen wordt. Door een mening te koppelen aan de persoonlijke titel kan het gewicht van de boodschap verwateren. De implicatie is dat de persoon het niet noodzakelijkerwijs steunt met de gegevens of de informatie die hem of haar in de professionele context zou kunnen onderbouwen.
Het creëert een sfeer van onzekerheid: als een expert zich op deze manier distantieert van zijn of haar eigen woorden, kan het voor het publiek lastig zijn om de waarde van de boodschap te beoordelen. Hoe kunnen we dan weten of de feiten en meningen die gedeeld worden juist zijn, of slechts de persoonlijke perceptie van degene die ze uitspreekt? Dit kan leiden tot desinformatie, zeker wanneer dergelijke disclaimers routinematig worden gebruikt zonder verdere uitleg.
De zoektocht naar veiligheid in een riskante wereld
Aan de andere kant kan de uitspraak “op persoonlijke titel” ook een manier zijn om een bepaalde mate van veiligheid te waarborgen in een tijd waarin sociale media, politiek en publieke opinie snel kunnen draaien. Professionals kunnen bang zijn dat hun persoonlijke uitlatingen hen in conflict brengen met hun werk of klanten. In een klimaat waarin cancelcultuur en publieke verontwaardiging veel invloed kunnen hebben, is het begrijpelijk dat iemand zich liever wil distantiëren van ongewilde consequenties.
Maar, is het niet juist het recht om te spreken dat de basis vormt van waarheidsbevinding?
Als samenleving moeten we ons afvragen of we niet beter af zouden zijn als we mensen in staat stellen om hun overtuigingen en standpunten eerlijk en volledig uit te dragen, zonder de angst voor negatieve repercussies. Het ‘op persoonlijke titel’ kan in dat geval een belemmering vormen voor een oprechte en transparante dialoog.
Conclusie
De uitspraak “op persoonlijke titel” geeft vaak aan dat iemand zich probeert te beschermen tegen risico’s. Dit kan voortkomen uit angst voor de gevolgen voor hun werk, voor conflicten of voor verlies van invloed. Helaas draagt dit bij aan het vervagen van de waarheid. Desinformatie kan gedijen wanneer mensen zich niet volledig verantwoordelijk voelen voor hun uitspraken, en de publieke discussie kan daardoor verwateren. Het is belangrijk dat we als samenleving streven naar meer transparantie, waarbij mensen verantwoordelijk worden gehouden voor hun woorden, zowel in hun persoonlijke als professionele hoedanigheid. Het zou beter zijn als we ons niet achter disclaimers verschuilen, maar juist opkomen voor de waarheid, ongeacht de gevolgen.