Ondanks de digitale revolutie lopen de zorgkosten steeds verder op en wordt de administratieve werklast steeds groter en blijft de communicatie en informatie ondermaats. Is dat wat we als patiënt willen?
Terwijl aan de ene kant de regering/overheid zich grote zorgen maakt over de toenemende kosten in de zorg, laat men de zorgverlener steeds minder tijd aan zijn patiënten besteden.
Zorgkosten
De administratieve lasten worden geschat op 15 tot 20% van de totale zorgkosten. Het gaat hier over een bedrag van ruim 15 miljard euro per jaar!
Alles dat wordt aangepakt om systemen te verbeteren wordt een fiasco. Steeds meer bedrijven, waaronder organisatieadviesbureaus en consultants, zien de zorgsector als een gewillige melkkoe. Hoe ingewikkelder het systeem is, des te meer er vraag is naar experts, des te meer de euro rolt.
Het is beschamend dat in Nederland, dat zich de rol van ICT-expertise toedicht, dit schimmige spel van de administratieve werklastberg als een onblusbare veenbrand woedt. Denk aan subsidies voor zogenaamde verbeterplannen, niet-functionele, megalomane softwareontwikkelingen, die uit de tijd en begroting lopen, controle en statistiek gebaseerd op ondeugdelijke basisinformatie,
Twee voorbeelden
- Twintig jaar geleden, in 1995, kostte het vervangen van een heup circa 10.200 gulden (4.600 euro). Naast een kleine dag gebruik van de OK, werden er nog 2 tot 3 weken ziekenhuisopname aan gekoppeld. Nu is dezelfde operatie bijna 4x zo duur, terwijl veel patiënt in dagbehandeling worden geholpen.
- In de negentiger jaren werd de zorg door de ziektekostenverzekering (ziekenfonds/ zorgverzekeraar) vergoed. Nu is er sprake van een basispakket, waarin een deel van de zorg is ondergebracht, een eigen risico geldt en vaak nog een eigen bijdrage wordt gevraagd.
Natuurlijk is het systeem van ziekenfonds-/particulier verzekerde niet één op één te vergelijken met het huidige systeem van zorgverzekering. Zo valt de bouw en afschrijving onder de verantwoordelijkheid van de ziekenhuizen zelf. De verzekerde heeft echter geen invloed op het megalomaan gedrag van veel ziekenhuisbestuurders, die hun CV willen opleuken met de bouw van een nieuw, nog groter ziekenhuis. Vraag je eens af: wat heb ik eraan als patiënt?
Declaratiesysteem
De meeste landen om ons heen hebben een gezamenlijk declaratiesysteem ontwikkeld: de DRG’s: Diagnosis Related Groups. Nederland heeft zijn eigen wereldje, de DBC’s, ondertussen uitgegroeid tot een miljarden project. Ondanks alle inspanningen werkt het nog steeds verre van optimaal, is de informatie patiëntonvriendelijk en de communicatiemogelijkheid wel heel erg beperkt tot enkel en alleen declaratie. Ondertussen is het opgepoetst tot DOT, of te wel ‘DBC’s op weg naar transparantie’. Het is maar wat je onder transparantie verstaat!
Zo zal een patiënt die informatie over de ziekenhuisrekening wil, omdat hij daarvoor zijn eigen risico moet aftikken, van het kastje naar de muur gestuurd worden. Van zorgverzekering tot ziekenhuisadministratie: nergens krijgt hij een deugdelijk antwoord op zijn vraag: Wat het ontstaan en de betekenis is van de reeks codes op de nota.
Jammer genoeg laten te veel patiënten het erbij en betalen voor iets dat zij nooit ofte nimmer zullen weten.
Ondertussen blijft de overheid roepen dat er duidelijke nota’s komen en de patiënt die moet controleren.
Het huidige declaratiesysteem heeft niet het eeuwig leven, omdat het binnen Europa weinig medestanders vindt. Nederland is gewoon te klein voor het tafellaken en misschien iets te groot voor het servet, maar ondanks alle lobby zullen we in de komende jaren geconfronteerd worden met een gedwongen overstap naar een Europees, vergelijkbaar registratie-, informatie-, en declaratiesysteem voor de zorg.
Een wijze les: Minder eigenwijs zijn, je aansluiten bij een internationaal systeem, dat ook zijn falen kent en je kunnen vergelijken op vlak van zorg en financiën.
Het EPD
Begin deze eeuw zijn de ziekenhuizen begonnen met het inrichten van de EPD’s: Elektronisch Patiënten Dossier. Nu, 15 jaar later, zijn de resultaten nog steeds teleurstellend. Kapitale missers, geen tot weinig communicatie tussen de verschillende EPD’s, informatie die ver onder de maat blijft.
Als klap op de financiële vuurpijl is er het Landelijk SchakelPunt (LSP), een instelling met exorbitante kosten voor gebrekkige en trage informatie.
Waar het om draait is het gebrek aan eenmalige, gestructureerde registratie van de zorg. Een doorsnee arts is vandaag de dag tussen de 30% en 40% van zijn tijd kwijt aan administratie. Menslief, wat is dat treurig!
Is de gezondheidszorg nu zoveel anders dan ander bedrijven die de ICT-goed benutten?
Het antwoord is eenvoudig weg: nee. Als dienstverlenende organisatie is de basis: data, de relaties daartussen en communicatie en informatie met zijn klanten. De basis is een gestructureerde registratie voor communicatie, informatie en declaratie. En doe dat ook dan nog een keertje eenmalig voor meerdere doeleinden. Back to basics!
Vraag je eens af: wat heb ik als patiënt aan het ziekenhuis EPD?
De Zorgverzekeraars
De Zorgverzekeraars zijn aangesteld als regievoerder op de zorg. Met toezicht op kosten, bereikbaarheid en toegankelijkheid. Dan mag je toch verwachten dat ze een kritische rol spelen bij het vaststellen van de kosten, de kwaliteit, de communicatie en informatie? Daar valt nog heel veel te verbeteren. Vraag je ook hier een af: wat heb ik eraan als patiënt?
Onderzoeksrapport
In het advies, dat Actal over het Kwaliteitsinstituut voor de Zorg aan minister Schippers heeft aangeboden staat dat de verschillende organisaties, waaraan zorgverleners verantwoording moeten afleggen over de kwaliteit van de geleverde zorg, ieder hun eigen werkwijze hebben, die niet op elkaar zijn afgestemd. Dit kost onnodig veel tijd. De zorgverleners hebben die gegevens vaak al in hun systeem staan, maar de aanlevering moet net weer even anders.
Zorgaanbieders moeten in de praktijk nog veel andere kwaliteitsgegevens aanleveren, ook aan onder andere de zorgverzekeraars, de brancheorganisatie van verzekeraars, de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de Nederlandse Zorgautoriteit, de stichting Dutch Institute for Clinical Auditing en MediQuest BV. Stel je eens de vraag: wat heb ik er als patiënt aan die diverse registraties?
Kortom
Ik heb bij een aantal paragrafen de vraag aan u gesteld: wat heeft u als patiënt eraan? Was het moeilijk om daar een antwoord op te geven? Dat zou toch écht niet mogen, omdat zorg en zorgverzekering de patiënt centraal stellen. Ok, dat zeggen ze tenminste.
Willen we het als patiënten anders?
In ieder geval willen we meer regie op de zorg, zelf keuzes maken en de kosten zelf beïnvloeden.
Moeten we daarmee wachten tot de logge, managementoverladen zorg daarmee komt?
Zouden we beter niet kunnen doen. Uw dokter en dossier zitten in uw broekzak, of ligt op tafel, naast uw notebook. Precies die smartphone van u is de diagnose stellende dokter, uw gezondheidsmonitor en uw digitaal dossier.
Een doorsnee smartphone kan binnenkort meer dan het honderden miljoenen verslindend EPD (trouwens een jaren 70 term waar de ziekenhuizen maar niet van los komen) dat ieder ziekenhuis zich nog steeds permitteert. Met de smartphone, sensoren, apps krijgt ons lichaam een dashboard. De diagnose is gesteld, de dokter kan komen. Het wordt dan niet langer ‘de dokter kan u ontvangen’ maar ‘de patiënt kan de dokter ontvangen’. De rol van de dokter verschuift van de diagnosestellen tot behandelen. Dat bekent nogal wat voor de zorg, waar we met z’n allen miljarden betalen voor de diagnose en dan nog eens miljarden voor de behandeling. Wake up dagdromend zorgmanagement!
Natuurlijk zullen we attent moeten zijn op de validatie van de zorgapps die we gaan gebruiken en de privacy. En natuurlijk zullen er afspraken moeten worden gemaakt over de data die we zelf gaan verzamelen. Data is immers kapitaal. Maar het mag nooit ofte nimmer de rem zijn waar het management van het wankelend zorgbedrijf naar grijpt.
Stel je nu ook weer de vraag: wat heb ik er aan als patiënt?
Makkelijk, toch?