Vanochtend stond er op de site van Zorgvisie, dat er drie genomineerden zijn voor de verkiezing van ‘Zorgmanager van 2014’. Dit zijn achtereenvolgens: de bestuursvoorzitter van het Jeroen Bosch Ziekenhuis te ‘s-Hertogenbosch, de bestuursvoorzitter van het Universitair Medisch Centrum Utrecht en de Bestuursvoorzitter van Fundis, voorheen Vierstroom, te Gouda.
Huidig managementsysteem
Door een dergelijk lijstje rijzen je haren te berge! Er is de laatste jaren veel te doen over het beleid van de gezondheidszorg. Vele malen wordt er in de media aandacht besteed aan het functioneren van de managementtop. Om een voorbeeld te noemen: Het huidige declaratiesysteem (DBC/DOT), dat men zonodig moest invoeren, werkt maar op één punt: het werkt corruptie in de hand! Als er weer eens een ’top’manager wordt weggestuurd, dan krijgt hij veelal een enorm bedrag mee. Dit, terwijl de meesten al hun zakken reeds goed gevuld hebben. (Overigens voor de goedwillenden, niets dan respect!)
Dit systeem wordt door het ‘zelfmanagement’ overeind gehouden. Men speelt elkaar de bal toe en weet eigenlijk niet wat er zich op de werkvloer afspeelt. Er zijn vele voorbeelden van. Ondanks dat vele zorgverleners zich vaak voor meer dan 100% inzetten voor de behandeling van patiënten, is de waardering voor hen minimaal. Als er zich wederom een bezuinigingsronde voordoet, wordt men zonder enige schroom op straat gezet. Dat iemand dan eindigt in de bijstand en eventueel aangewezen is op de voedselbank deert niemand. De eer gaat altijd naar de studeerkamergeleerden aan de top.
Ook zelfstandige praktijkhouders binnen de eerstelijns zorg, die ondanks alle kortingen door zorgverzekeraars, toch nog kans zien om goede zorg te verlenen aan hun patiënten, komen nooit in het nominatielijstje voor.
Ik plaatste een reactie op bovengenoemd artikel met de volgende woorden: ‘Het verbaast mij dat er ieder jaar weer een nominatieronde is van managers, die lid zijn van een Raad van Bestuur. Heeft iemand vanaf de werkvloer, zoals degene, die een Spoedeisende Hulpafdeling moet runnen, niet evenveel, of zelfs nog meer recht om mee te dingen?‘
Mijn reactie is echter direct door de beheerder van de site verwijderd!
Multinational
Bij de voorzitter van het UMC heeft Zorgvisie vermeld, dat er meer dan 11.000 mensen werken en de jaaromzet bedraagt meer dan 1 miljard euro. Praat men hier nu over gezondheidszorg, waar patiënten moeten worden geholpen óf over een naar winstverlangende multinational? En in hoeverre is die omzet juist becijferd? Ik doel hier op de juistheid van declaraties. Hiernaar wordt meestal niet gekeken.
Recht van spreken
Waarom reageer ik zo fel? Met vijftig jaar werkervaring van ’timmerman tot adviseur van de top van het ministerie van VRO’ en van ‘magazijnbediende tot directeur binnen een academisch ziekenhuis’, dacht ik toch wel enige ervaring en recht van spreken te hebben. Daarbij waai ik niet met alle winden mee en tracht oplossingen te vinden om de kosten binnen de zorg te drukken. Ik neem dan ook geen blad voor de mond (Dit kun je ook doen als je de pensioengerechtigde leeftijd hebt overschreden.)
Als je logisch blijft nadenken en de ontwikkelingen volgt, dan durf ik te stellen, dat zeker een kwart van het zorggeld wordt besteed aan dingen, waaraan het niet besteed had mogen worden. En dus kan worden bezuinigd!
Nederland heeft een declaratiesysteem ontwikkeld en ingevoerd: DBC/DOT, dat zo ondoorzichtig en oncontroleerbaar is, dat het aan alle kanten ‘verschrijvingen’ en zelfs corruptie in de hand werkt. Vrijwel alle regels van de wet worden overschreden en er wordt niets aan gedaan. Sterker nog, men is bezig met fantoombestrijding, dat steeds meer geld gaat kosten. Het woord ‘upcoding’, dat je mijns inziens het beste kunt vertalen met ‘diefstal’ is inmiddels ingeburgerd. Hoe vaak is er nu daadwerkelijk door een accountantskantoor bekeken of een declaratie, die een ziekenhuis naar de zorgverzekeraar wordt gestuurd, juist is. Nog nooit, want dat kan men ook niet!
Er wordt teveel naar gemiddelden gekeken. Hoe zou men reageren als je voor een kilo suiker 10 euro moet betalen en je als reactie van de verkoper te horen krijgt: ja, maar als je er een fles champagne bijkoopt, klopt de totale aankoopprijs toch!
De zorgverzekeraars maken zich over de kosten ook geen zorgen, want als men met het budget niet uitkomt, dan gaat gewoon de premie het jaar daarop omhoog. Er wordt teveel gekeken naar de kosten en niet naar de uitgaven!
Internationaal
Veel landen om ons heen werken met het DRG-systeem (Diagnose Relatie Groepen). Als voorbeeld: het verwijderen van een blinde darm: opname, ligdagen, verrichtingen, medicatie, nabehandeling, met daaraan gekoppeld het tarief. Dit werkt uitstekend. Het is overzichtelijk en dan is er min of meer marktwerking mogelijk. Ook zijn de gegevens, waaronder de kostprijs, via de DRG-systematiek internationaal vergelijkbaar. Er zijn buurlanden die hebben aangeboden om (kosteloos) mee te werken om dit systeem in Nederland in te voeren. Dit is geweigerd. Men heeft liever een ondoorzichtig systeem, waarbij duizenden consultancy en interim-managers zich kunnen aanbieden via het zogenaamde uurtjesfactuurtjes tarief.
Om toch internationaal niet geheel uit de pas te lopen, is men nu verplicht om per 1 januari 2015, naast de DBC-code ook de internationale ICD10-code te vermelden. Per 1 januari 2016 is men namelijk verplicht om alleen de ICD10-code te gaan gebruiken. Voor de koppeling van de ICD10-code aan de DBC-code heeft men enorm veel (management)menskracht nodig, dat weer miljoenen gaat kosten. En dat voor slechts 1 jaar!
Tot slot
Enige jaren geleden heb ik in een verhaal een term verzonnen over de managers in de zorg: siliconenmentaliteit. Hieraan heb ik de volgende betekenis gegeven: Je gewichtiger voordoen dan je in werkelijkheid bent. De term wordt steeds meer van kracht en wint in aanzien!
Mijn reactie heeft overigens geen betrekking op bovengenoemde genomineerden, want daar kan ik geen oordeel over vellen. Het is meer gericht op het gehele zorgsysteem en vooral degenen die voor de nominatie alleen kijken in het kringetje van de top van de zorgindustrie!