Enige tijd geleden las ik in Zorgvisie dat het Radboudziekenhuis (UMCN) zijn personeelsbestand wil afbouwen. Het is het zoveelste ziekenhuis in rij dat personeel op straat zet, terwijl de vraag naar zorg alleen maar toeneemt (volumestijging). Waarom wordt er eigenlijk in het personeelsbestand van zoveel ziekenhuis geschrapt?
Omdat de ziekenhuizen investeringen doen in zaken die niet altijd direct noodzakelijk zijn:
- (Ver-)nieuwbouw Het opleuken in het kader van de doorgeschoten marketing. Het waandenkbeeld ten top: mensen kiezen voor een leuk uiterlijk.
- (Te) dure ICT. Waarom een Amerikaans EPD en dus betalen voor functionaliteiten die we in onze West Europese ziekenhuisorganisaties niet nodig hebben en dus niet gebruiken?
Mensenwerk
In de wereld van de gezondheidszorg zijn geavanceerde technologieën en medische doorbraken vaak het middelpunt van aandacht. Echter, te midden van deze vooruitgang is er een cruciale waarheid die soms over het hoofd wordt gezien: zorg is in de kern mensenwerk. Achter elk medisch apparaat, achter elk protocol en elke behandeling staat een menselijke zorgverlener die niet alleen medische zorg biedt, maar ook emotionele steun, empathie en menselijk contact. Dit aspect van zorg is onmisbaar en verdient meer erkenning en waardering.
De Menselijke Factor in de Zorg
In de hectische omgeving van ziekenhuizen, klinieken en zorginstellingen zijn het vaak de zorgverleners – artsen, verpleegkundigen, therapeuten en vele anderen – die de ruggengraat vormen van de zorgervaring. Ze staan dag in dag uit klaar om de behoeften van patiënten te vervullen, niet alleen door medische expertise, maar ook door menselijke verbinding. Het is deze menselijke factor die vaak het verschil maakt in het genezingsproces.
Empathie en Verbinding
Empathie, het vermogen om de gevoelens en behoeften van anderen te begrijpen en erop te reageren, is een essentiële vaardigheid in de zorg. Een eenvoudig gebaar van mededogen kan de angst van een patiënt verzachten, hoop geven in moeilijke tijden en het gevoel van eenzaamheid verminderen. Het gaat niet alleen om het verstrekken van medische informatie, maar ook om het creëren van een sfeer van vertrouwen en begrip.
Continuïteit en Vertrouwdheid
Een ander aspect van zorg als mensenwerk is de waarde van continuïteit en vertrouwdheid. Patiënten voelen zich vaak meer op hun gemak en veilig bij zorgverleners die ze kennen en vertrouwen. Dit gaat verder dan alleen het verstrekken van consistente behandelingen; het gaat om het opbouwen van langdurige relaties gebaseerd op respect en wederzijds begrip.
De Uitdagingen van Technologische Vooruitgang
Hoewel technologische vooruitgang veel voordelen heeft gebracht in de gezondheidszorg, brengt het ook uitdagingen met zich mee voor de menselijke kant van zorg. Automatisering en digitalisering kunnen de interactie tussen zorgverlener en patiënt soms verminderen. Het is van cruciaal belang dat deze technologische ontwikkelingen worden aangevuld met strategieën om de menselijke verbinding te behouden en te versterken.
Het Belang van Zelfzorg voor Zorgverleners
Ten slotte is het belangrijk om te erkennen dat zorgverleners zelf ook zorg nodig hebben. Het constante geven van empathie en ondersteuning kan emotioneel en fysiek veeleisend zijn. Het is essentieel dat er systemen en middelen beschikbaar zijn om de mentale en emotionele gezondheid van zorgverleners te ondersteunen, zodat zij op hun beurt de best mogelijke zorg aan hun patiënten kunnen blijven bieden.
Conclusie
Hoewel medische vooruitgang en technologische innovaties de gezondheidszorg blijven transformeren, mogen we nooit vergeten dat zorg in essentie mensenwerk is. Het is de menselijke aandacht, empathie en verbinding die de kern vormen van een effectieve en menselijke zorgervaring. Het koesteren en ondersteunen van deze aspecten van zorg is niet alleen essentieel voor het welzijn van patiënten, maar ook voor de zorgverleners zelf, en draagt bij aan een gezondere en compassievere samenleving.
In een economisch moeilijke tijd zullen ook de ziekenhuizen de tering naar de nering moeten zetten en functionele zorg bovenaan het lijstje moeten zetten. En dat blijft gewoon mensenwerk!