In deze hectische tijd, waarin alles in het werk wordt gesteld om het coronavirus de kop in te drukken, moet me toch iets van het hart. Nu zal er ongetwijfeld weer een groep mensen zijn, die zeggen: heb je weer zo’n vingerwijzer, we hebben nu wel iets anders aan ons hoofd! Maar toch! De afgelopen jaren hebben er in het zorgstelsel veel veranderingen plaatsgevonden. Enerzijds werd het stelsel op allerlei manieren afgebroken, anderzijds was er een enorme toename van bureaucratie. Ik heb er al zeer veel artikelen aan gewijd. De zorg in ons land is uitmuntend, staat op een zeer hoog niveau. We bevinden ons in de top-5 van de wereld.
Melkkoe voor management
Om met het eerste punt te beginnen, de afbraak. Het afgelopen jaar was er veel te doen om de zorg, dit was dagelijks in het nieuws. Er waren veel stakingen en demonstraties. Zorgverleners konden het werk niet meer aan. Er moest te veel administratief werk worden gevoerd en er waren te weinig handen aan het bed. De werkdruk was te hoog door het tekort aan personeel. Mede oorzaak hiervan was, dat veel zorgverleners hun baan opzegden, omdat het salaris totaal niet in verhouding stond tot het takenpakket dat zij moesten uitvoeren.
En dan kom ik bij het tweede punt: de bureaucratie. Deze neemt hand over hand toe. Heel veel tijd moet er worden besteed aan het invullen van tientallen lijstjes, omdat het management alleen kan functioneren als ze voldoende ‘voer’ hebben om hun vele nutteloze tabellen te maken.
En dan het groeiende aantal organisaties, die denken wat bij te kunnen dragen aan de zorg en betaald worden uit de zorgpot. Ook de vele al dan niet bevriende organisaties, zoals management- en consultantsbureaus, die met veel tromgeroffel worden binnengehaald en per dag een vergoeding ontvangen, waar een verpleegkundige een maand lang dag- en nachtdiensten voor moet draaien!
De meeste ziekenhuizen hebben meer vergadertafels dan operatietafels. En omdat deze organisaties niets anders gewend zijn dan bureaucratie, wordt die administratiedrang ook nog gevoed door VWS en de zorgverzekeraars. Meer dan 35% (en dan houd ik het nog laag) van het zorgbudget gaat op aan administraties.
‘Toppers’
Nu we in een crisis zijn beland door het coronavirus is alles in rep en roer, met de regering voorop. Hoe vaak de ministers niet roepen dat alles van de zorgverleners afhangt, dat ze dag en nacht knokken voor de patienten, dat ze hun eigen leven in de waagschaal stellen, dat er s-avonds geapplaudisseerd moet worden, enz enz. Ze worden de hemel in geprezen! Zoals de minister sprak: Voor alle middelen die ze nodig hebben zal worden gezorgd.
Beleid
Het hierboven geschetste is een bittere pil voor de zorgverleners. Jarenlang werd er niet geluisterd, het kabinet zag ze niet eens staan! En nu deze overmatige lof. Ziekenhuizen werden weg bezuinigd of liet men (bewust) failliet gaan, SEH posten opgeheven, afdelingen gesloten, Zorgpersoneel vervangen door managers, zorgverzekeraars die gingen uitmaken wanneer een patient geholpen wordt en waar, beperking vrije artsen keuze, numerus fixus op vele studies. En dan dat verdomd slechte declaratiesysteem DBC, wat veel extra werk met zich meebrengt, fraudegevoelig is en de kosten enorm opdrijft!
En hoe pakt de regering zelf de crisis aan? Er wordt een directeur aangesteld die het moet oplossen. Niet een rampenarts, die ervaring hiermee heeft, nee, een jurist van onderwijs! En als speciale ‘corona gezant’ de CEO van DSM! Beiden zullen ongetwijfeld een hoop ervaring hebben, maar van achter een bureau en zeker niet vanuit dit specifieke (levensgevaarlijke) gebied.
Tot slot
En wat gebeurt er na de crisis, wanneer een deel van het zorgpersoneel overspannen thuis zit, gaat de regering over tot de orde van de dag. Extra personeel of een behoorlijk salaris voor al hetgeen ze moeten uitvoeren, zal er zeker niet in zitten, want deze crisis heeft zoveel geld aan de schatkist onttrokken…..
Bovendien zou ik de regering voor een volgende crisis, die ongetwijfeld nog harder zal aankomen, willen adviseren: stel eens de juiste mensen op de juiste plek aan. Niet het ‘vriendenboek’ openen, die, naast hun tiental commissariaten, er nog wat bij kunnen verdienen voor hun pensioen. Je moet in dergelijke situaties toch minstens een injectienaald van een pleister kunnen onderscheiden!
En voor de regering en beleidsvoerders: Doe eens een poging om zorgverleners ook na de crisis te waarderen en laat dit blijken uit betere werkomstandigheden en een rechtvaardiger beloning!