Mensen die zich zorgen maken over het krijgen van te veel natrium in hun dieet, zullen vaak proberen helemaal natriumarm te eten door voedseletiketten en recepten te controleren op tekenen van toegevoegd zout (natriumchloride). Hoewel dit verstandig kan zijn, vooral als men een hoge bloeddruk heeft, kunnen er risico’s zijn als men te weinig natrium heeft.
De functie van natrium in het lichaam
Zoveel als natrium is gedemoniseerd in het dieet – vooral omdat we veel te veel consumeren – speelt het eigenlijk een cruciale rol in het functioneren van het lichaam. Natrium (zoals calcium, magnesium, fosfaat en kalium) is een elektrolyt, wat betekent dat het een elektrisch geladen ion creëert wanneer het wordt opgelost in vloeistoffen zoals bloed.
Ons lichaam heeft elektrolyten nodig, omdat ze zenuwimpulsen vergemakkelijken en lichaamsfuncties zoals hartslag, spijsvertering, ademhaling, hersenactiviteit en bloeddruk reguleren. Van zijn kant helpt natrium de vochtbalans in en rond cellen te behouden (inclusief het vochtvolume in het bloed) en helpt het de zenuw- en spierfunctie te reguleren.
Hoge natriumgehaltes in het bloed – meer dan 145 milli-equivalent per liter (mEq / L) – kunnen de vochtbalans beïnvloeden en bijdragen aan hoge bloeddruk. Daarentegen verlagen lage natriumgehaltes (onder 135 mEq / L) niet alleen de bloeddruk, maar verstoren ze ook de activiteit van zenuwcellen en de spieren van het hart en het spijsverteringskanaal.
Oorzaken van natriumgebrek
Hoewel je elke dag een beetje natrium verliest als je zweet of plast, is het in het algemeen niet genoeg om een natriumtekort te veroorzaken, tenzij je ernstig ondervoed bent. Over het algemeen bieden de voedingsmiddelen die we eten ons meer dan genoeg natrium om alles wat we verloren hebben te vervangen.
Dat gezegd hebbende, is het mogelijk natriumgebrek te hebben als je jezelf te veel inspant en buitensporige hoeveelheden natrium verliest door zweet. Aan de andere kant kun je natriumspiegel verlagen door te veel water te drinken en de concentratie te verdunnen. Beide dingen kunnen leiden tot een potentieel gevaarlijke aandoening, die bekend staat als hyponatriëmie. Bij hyponatriëmie kan het extreme verlies van natrium symptomen veroorzaken, variërend van spierkrampen, misselijkheid, braken en duizeligheid tot shock, coma en overlijden.
Daarom wordt atleten routinematig geadviseerd om tijdens zware activiteiten elektrolytrijke sportdranken te consumeren om het verlies van natrium en andere essentiële mineralen te compenseren. Atleten moeten echter nog steeds voorzichtig zijn. Als je tijdens een duurevenement, zoals een marathon, te veel drinkt, kun je snel hyponatriëmie ontwikkelen, zelfs als het een sportdrank is.
Hyponatriëmie bij sport en beweging
Er zijn andere aandoeningen die hyponatriëmie kunnen veroorzaken door het vloeistofniveau uit te putten of door overmatig vasthouden van vocht te veroorzaken. Dit geldt vooral voor oudere volwassenen die medicijnen gebruiken of medische aandoeningen hebben die hen in gevaar brengen.
De risicofactor omvat:
- Chronische nierziekte
- Cirrose
- Congestief hartfalen
- Diuretica (“plaspillen”) die worden gebruikt voor de behandeling van hoge bloeddruk en oedeem (vochtoverbelasting)
- Hypothyreoïdie (lage schildklierfunctie)
- Longkanker en secundaire bijniertumoren
- Remeron (mirtazapine), een tetracyclisch antidepressivum
- Tegretol (carbamazepine), een anticonvulsivum
- Tricyclische antidepressiva
Aanbevolen natriuminname
Volgens onderzoek heb je ongeveer 1.500 milligram (mg) natrium per dag nodig om te vervangen wat je verliest in urine en zweet. In de meeste gevallen consumeren we genoeg in onze normale voeding en nog wat.
Volwassenen wordt aanbevolen minder dan 2.300 milligram natrium per dag te consumeren als onderdeel van een gezonde voedingsroutine. Bovendien wordt Afro-Amerikanen, mensen met hoge bloeddruk en mensen boven de 50 geadviseerd om hun inname te beperken tot 1.500 milligram per dag vanwege het verhoogde risico op hart- en vaatziekten.
Overweeg hoe snel de natriumgehaltes oplopen als je slechts vier ons rundvlees (60 mg) eet, 1 kopje melk (140 mg), 1 kopje groen (100 mg), twee eieren (350 mg), een ons blauwe kaas (375 mg) , en 1 sneetje geraffineerd witbrood (175 mg) en een kopje yoghurt (150 mg). Zelfs zonder een korreltje toegevoegd zout ben je al meer dan halverwege je 1.500 milligram doelwit.