Een aneurysma is een verwijding van een bloedvat, waarbij de slagader of ader opzwelt tot een abnormale grootte. Een aneurysma wordt meestal als groot geclassificeerd zodra het 5,5 cm in doorsnede is.
Aorta of lichaamsslagader
De aorta is de belangrijkste slagader in het lichaam. Bij een volwassen mens heeft deze een diameter van ongeveer 1,5 tot 2 cm”. Een aneurysma groeit gewoonlijk langzaam, ongeveer 1 à 2 mm per jaar. Als het eenmaal een bepaalde grootte heeft bereikt, wordt het risico dat het scheurt (barst) te groot en is een operatie nodig om het te repareren.
Driekwart van de aorta-aneurysma’s komt voor in de buik (abdominaal – AAA onder de nieren) en treft ongeveer 1,5 procent van de mannen ouder dan 65 jaar. Als het scheurt, ontstaat er een noodsituatie, die zo snel mogelijk moet worden geopereerd om te herstellen.
Een thoracaal aorta-aneurysma (TAA) betekent dat het zich hoger in de aorta bevindt, in de borstkas. Deze komt minder vaak voor dan de AAA, maar zijn even gevaarlijk als ze scheuren.
Aneurysma
Een aneurysma is een breuk / barst in de slagader. Een breuk komt misschien zelden voor, maar als dat wel het geval is, is het in 80 procent van de gevallen dodelijk. Gescheurde aorta-aneurysma’s veroorzaken elk jaar vele doden. Ze komen het meest voor bij mannen ouder dan 65 jaar en zijn verantwoordelijk voor 1 op de 75 sterfgevallen onder mannen in deze leeftijdsgroep.
Soorten aneurysma
Er zijn verschillende soorten aneurysma:
-
- van de buik (abdominaal) – AAA
- in de borst (thoracaal) – TAA
- grote lichaamsslagader, borst en buik – TAAA
- hartkamer, na hartinfarct in linker hartkamer
- longslagader, zeldzaam
- kransslagader bij volwassenen
- kransslagader bij kinderen (ziekte van Kawasaki)
- in het hoofd
Oorzaken
Oorzaak van een aneurysma is een zwakke plek in de vaatwand. Dit kan worden veroorzaakt door:
-
- infectie
- aangeboren afwijkingen
- aangeboren bindweefselziekten
- ontstekingsziekten
- aderverkalking (atherosclerose)
Risicofactoren
De belangrijkste risicofactoren voor een aneurysma zijn:
-
- roken
- een familiegeschiedenis van aneurysma’s
- hoge bloeddruk
- hoog cholesterol
- diabetes
- Men kan het risico verminderen door deze risicofactoren te verminderen, hoewel het genetisch risico niet kan worden gewijzigd.
Symptomen van een abdominaal aorta-aneurysma
In de meeste gevallen heeft men geen symptomen van een aneurysma, dus een echografie is de enige manier om erachter te komen of die aanwezig is. Maar als een aneurysma groot wordt, kan dit soms een pulserend gevoel in de buik of aanhoudende rugpijn veroorzaken.
Als een aneurysma scheurt, veroorzaakt dit inwendige bloedingen. Dit is een medisch noodgeval en men moet onmiddellijk 112 bellen als iemand één van deze symptomen heeft:
-
- een plotselinge hevige pijn in de buik, rug of onderrug
- koud, klam, zweterig, flauwvallen en buiten adem
- verlies van bewustzijn