Leiden: Stad van Geschiedenis, Cultuur en Ontdekking

Leiden, de prachtige stad in Zuid-Holland, Nederland, is doordrenkt met geschiedenis en doordrongen van een levendige culturele sfeer. Met zijn betoverende grachten, historische architectuur en wereldberoemde universiteit biedt Leiden een unieke ervaring, die bezoekers fascineert en bewoners trots maakt. De stad heeft een indrukwekkend historisch centrum met goed bewaarde grachtenpanden, kerken en monumenten, die getuigen van zijn glorieuze verleden.

Geschiedenis
Leiden is een stad met een rijke geschiedenis, die teruggaat tot de Romeinse tijd. Het bereikte echter zijn hoogtepunt van welvaart en invloed tijdens de Gouden Eeuw van Nederland in de 17e eeuw. Het was in Leiden dat de Pilgrim Fathers zich vestigden, voordat ze naar Amerika vertrokken aan boord van de Mayflower.

Hier volgt een beknopte samenvatting van enkele belangrijke mijlpalen in de geschiedenis van deze prachtige stad:

1. Romeinse tijd
   De geschiedenis van Leiden in de Romeinse tijd is minder gedocumenteerd dan sommige andere perioden, maar er zijn aanwijzingen, dat de regio rond Leiden al bewoond was vóór de Romeinse tijd. De eerste bewoners vestigden aan de splitsing van de Rijn waar nu de Hoogstraat is. Hier zijn enkele aspecten die betrekking hebben op Leiden en zijn omgeving tijdens de Romeinse periode:
   • Vroege Bewoning: Er zijn sporen van bewoning in de regio Leiden die teruggaan tot de IJzertijd, vóór de Romeinse overheersing. Archeologische vondsten, zoals aardewerk en nederzettingssporen, geven aan dat er al voor de komst van de Romeinen menselijke activiteit was in dit gebied.
   • Romeinse Invloed: Tijdens de Romeinse tijd werd het gebied van de Lage Landen, waaronder het moderne Nederland, opgenomen in het Romeinse Rijk. De Romeinen oefenden controle uit over dit gebied en er waren waarschijnlijk Romeinse nederzettingen en forten in de buurt van Leiden om de strategisch belangrijke regio te beheersen.
   • Handel en Infrastructuur: De Romeinen stonden bekend om hun geavanceerde infrastructuur, waaronder wegen en waterwegen. De aanwezigheid van deze handelsroutes kan de ontwikkeling van nederzettingen in de regio hebben bevorderd, waaronder mogelijk die in de buurt van het huidige Leiden, zoals Lugdunum Batavorum, bij Katwijk aan Zee.
   • Archeologische Vondsten: Archeologische opgravingen in en rond Leiden hebben enkele artefacten uit de Romeinse tijd aan het licht gebracht. Deze vondsten helpen archeologen en historici om een beeld te krijgen van de manier van leven in dit gebied tijdens de Romeinse periode.

   Hoewel Leiden mogelijk geen grote stad was tijdens de Romeinse overheersing, maakte het deel uit van de bredere culturele en economische context van de Lage Landen onder Romeins gezag. De exacte details van deze periode kunnen echter variëren, afhankelijk van archeologische ontdekkingen en voortdurend onderzoek.

2. Middeleeuwen: Leiden heeft zijn oorsprong in de vroege middeleeuwen en groeide rond een heuvel genaamd de Burcht, waar later een fort werd gebouwd. De stad kreeg stadsrechten in 1266 van graaf Floris V van Holland. Leiden werd een belangrijk handelscentrum met actieve markten en handel over de grachten.
3. Universiteit van Leiden: In 1575 werd de Universiteit van Leiden opgericht door Willem van Oranje, de leider van de Opstand. Het is de oudste universiteit van Nederland en een van de meest prestigieuze van Europa. De universiteit heeft een rijke geschiedenis en heeft bijgedragen aan de intellectuele en culturele ontwikkeling van de stad.
4. Gouden Eeuw: De 17e eeuw was de Gouden Eeuw van Nederland en bracht grote welvaart voor Leiden. De stad floreerde op het gebied van kunst, wetenschap en handel. Rembrandt van Rijn, een van de grootste schilders aller tijden, is geboren in Leiden en heeft hier gewerkt.
5. Industriële Revolutie: In de 19e eeuw onderging Leiden veranderingen als gevolg van de industriële revolutie. Nieuwe industrieën ontstonden en de stad breidde zich uit. De lakenindustrie was bijzonder belangrijk voor de economie van Leiden.
6. 20e eeuw – Moderne Ontwikkelingen: In de 20e eeuw transformeerde Leiden in een moderne stad met diverse industrieën en een bloeiende culturele scène. De stad behield echter ook zorgvuldig zijn historische charme, met goed bewaarde gebouwen en grachten.

Leiden heeft zijn plaats in de Nederlandse geschiedenis stevig gevestigd als een stad van moed en doorzettingsvermogen tijdens de opstand en als een centrum van kennis en cultuur met de oprichting van de universiteit. Vandaag de dag blijft Leiden een levendige stad met een rijke erfenis, die zichtbaar is in zijn architectuur, musea en jaarlijkse vieringen.

Universiteit van Leiden
Een van de meest prominente kenmerken van Leiden is de eerbiedwaardige Universiteit, opgericht in 1575. Het is de oudste universiteit van Nederland en heeft een wereldwijde reputatie voor academische excellentie. De universiteit heeft vele vooraanstaande alumni voortgebracht, waaronder de beroemde schilder Rembrandt en de filosoof René Descartes. De sfeer van intellectuele nieuwsgierigheid en innovatie is nog steeds voelbaar in de straten van Leiden.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) werd Leiden belegerd door de Spanjaarden. De stad hield onder aanvoering van Burgemeester Pieter Adriaanszoon van der Werff, stand, maar het beleg leidde tot aanzienlijk leed, waaronder hongersnood. Na de ontzetting van Leiden op 3 oktober 1574, waarbij de Watergeuzen de stad bevrijdden, wilde Willem van Oranje, de leider van de opstand tegen Spanje, de stad belonen voor haar moed en vastberadenheid en gaf de stad een universiteit.
De universiteit speelde een essentiële rol in het vormgeven van het intellectuele landschap van Europa en heeft een blijvende erfenis achtergelaten.
Enkele leden van het Koninklijk Huis studeerden aan de Leidse universiteit, zoals koningin Juliana (1930), koningin Beatrix (1961 ),  prinses Margriet (1965), koning Willem Alexander (1993), prins Constantijn (1995) en prins Floris (2002).

Het beleg van Leiden
Het Beleg van Leiden was een belangrijke gebeurtenis tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), die plaatsvond in de jaren 1573-1574. Leiden was destijds belegerd door de Spanjaarden, die probeerden de stad onder controle te krijgen vanwege de opstand tegen het Spaanse gezag.
Het beleg begon op 21 oktober 1573, toen de Spanjaarden onder leiding van Francesco de Valdez de stad omsingelden. De belegering duurde meer dan vier maanden en bracht de bevolking van Leiden tot het uiterste. Tijdens de belegering waren voedsel en voorraden schaars en er brak hongersnood uit in de stad.
Op 1 april 1574 slaagden de watergeuzen, onder leiding van admiraal Lumey en Willem van Oranje, erin om de dijken door te steken, waardoor ze de stad konden bereiken met schepen. Ze brachten voedsel en versterkingen naar de belegerde stad, waardoor de Spanjaarden werden gedwongen zich terug te trekken.
Het ontzet van Leiden, dat plaatsvond op 3 oktober 1574, wordt jaarlijks gevierd in de stad als ‘Leidens Ontzet’. Deze gebeurtenis wordt herinnerd als een belangrijke overwinning voor de opstandige Nederlandse provincies tegen het Spaanse gezag.

Doordat men in 1574 het water rondom Leiden liet stijgen, vluchtten de Spanjaarden. Zij belegerden Leiden bij Schans Lammen (thans Lammenschans), ruim een kilometer ten zuiden van de stadswallen. De vijftienjarige weesjongen Cornelis Joppenszoon glipte in de vroege ochtend van 3 oktober 1574 de stad uit om een kijkje te nemen, of de Spanjaarden waren vertrokken. Daar zou hij een kookpot met hutspot hebben gevonden, een gerecht met peen en uien. Hij zou de pot hebben meegenomen naar de stad. Later die dag arriveerden de Watergeuzen met wittebrood en haring. Ter herinnering aan het ontzet van Leiden is het sindsdien traditie in de stad om elk jaar op 3 oktober hutspot te eten en wordt er ‘s-morgens in De Waag gratis haring en wittebrood uitgereikt aan de Leidenaren.

Binnenstad
De Leidse binnenstad is omgeven door zeven singels. Vroeger liep hier een stadsmuur langs met vele stadspoorten. De zeven singels zijn: Morssingel, Rijnsburgersingel, Maresingel, Herensingel, Zijlsingel, Zoeterwoudsesingel en de Witte Singel.

Leiden, een stad met een rijke geschiedenis, had vroeger verschillende stadspoorten, die dienden als toegangspunten tot de stad. Langs de stadsmuren bevonden zich muurtorens om de stad te verdedigen. Er is er nog één bewaard gebleven langs de Jan van Houtkade, de muurtoren Oostenrijk (gebouwd eind 15e eeuw en vernoemd naar de toenmalige landsheer Maximiliaan van Oostenrijk) Hier zijn enkele van de vroegere stadspoorten rondom Leiden:

• Noortpoort en Suytpoort (14e eeuw), de oudste stadspoorten van Leiden, stonden aan de uiteinden van de Breestraat;
• Blauwpoort of (oude) Rijnsburgerpoort (gebouwd in 1610, gesloopt in 1734) op de plaats van de Lopsenpoort, in de buurt van de Haarlemmerstraat;
• Costverlorenpoort of Oude Hogewoerdspoort (gebouwd 1355, gesloopt 1635), stond aan de Hogewoerd ter hoogte van de huidige Kraaierstraat;
• Oude Herenpoort (gebouwd 1635, gesloopt 1682). Stond aan het noordelijke einde van de Oude Herengracht;
• Herenpoort (gebouwd in 1682, gesloopt in 1863), Stond op de plaats van de oude Herenpoort aan de Oude Herengracht;
• Oude Hogewoerdsbuitenpoort (gebouwd 1578, gesloopt 1659), Stond voor de oostkant van de Costverlorenpoort;
• Hogewoerdspoort (gebouwd in 1659, gesloopt in 1867) Deze stadspoort bevond zich aan het oostelijk einde van de Hogewoerd;
• Oude Koepoort (gebouwd 1400, gesloopt 1671), Stond aan het zuidelijk einde van de Doezastraat;
• Koepoort of Vlietpoort (gebouwd in 1671, gesloopt in 1864), De poort bevond zich aan de zuidkant van de stad, aan het eind van de huidige Doezastraat. Voor de poort lag een brug over de Witte Singel;
• Lammermarktspoort: Deze poort bevond zich aan de noordelijke kant van de stad, in de buurt van de Lammermarkt.
• Lopsenpoort (gebouwd in 1355, gesloopt 1602), westelijk einde van de Haarlemmerstraat;
• Oude Marepoort (gebouwd 1602, gesloopt 1666), Stond aan de noordelijke einde van de Nieuwe Mare;
• Marepoort (gebouwd in 1664, gesloopt in 1864), Noordelijk eind van de Korte Mare. Deze poort bevond zich aan de noordoostelijke zijde van Leiden. Het was oorspronkelijk een middeleeuwse stadspoort die de stad verbond met de weg naar Warmond en Haarlem. De Marepoort was genoemd naar de Mare, een water dat door Leiden stroomde. De huidige Marepoort dateert uit 1669 en is gebouwd in classicistische stijl. Tegenwoordig is de Marepoort niet langer een doorgangspoort, maar het is nog steeds een opvallend architectonisch element in de stad. De poort staat aan het begin van de Herengracht en is een herkenbaar historisch kenmerk van Leiden.
• Oude Morspoort (gebouwd 1611, gesloopt 1640), Stond op de plaats van de huidige Morspoort;
• Morspoort (gebouwd in 1669), gelegen aan de noordoostelijke kant van Leiden, diende de Morspoort als toegangspoort tot de Morsch, een gebied met moerassen en meren.
• Oostpoort of Suytpoort (gebouwd begin 14e eeuw, gesloopt eind 14e eeuw). Oostelijk einde van de Breestraat;
• Houten Rijnsburgerpoort (gebouwd 1611, gesloopt 1632), stond aan het noordelijk einde van de Steenstraat;
• Rijnsburger of Haarlemmerpoort (gebouwd in 1632, gesloopt in 1867), gelegen Stationsweg/Rijnsburgersingel, stond op de plaats van de Houten Rijnsburgerpoort;
• Sint-Jorispoort (gebouwd 1355, gesloopt eind 14e eeuw), stond bij de samenkomst van de huidige Jorissteeg en Geregracht;
• Vlietpoort Gelegen aan de zuidoostelijke kant van Leiden, bood de Vlietpoort toegang tot de Vliet, een waterweg die naar Delft leidde.
• Oude Witte Poort, Haagpoort of Noortpoort (gebouwd 1419, gesloopt 1650). Aan de zuidwestelijke kant van Leiden, westelijk einde van de Breestraat/Noordeinde. Deze poort had een directe verbinding met de weg naar Den Haag.
• Witte Poort (gebouwd 1644, gesloopt 1862), gelegen aan het Noordeinde;
• Zandpoort Deze poort bevond zich aan de oostelijke kant van de stad en gaf toegang tot de weg naar Den Haag en Utrecht;
• Oude Zijlpoort (gebouwd 1355, gesloopt 1646), Stond bij de Haarlemmerstraat ter hoogte van de huidige Koestraat;
• Houten Zijlpoort (gebouwd 1644, gesloopt 1667), Stond op de plaats van de huidige Zijlpoort;
• Zijlpoort (gebouwd 1667) Deze poort bevond zich aan de Haven, de noordwestelijke kant van de stad en stond in verbinding met de rivier de Zijl. Het was een belangrijke toegangspoort voor het scheepvaartverkeer.

Bekende Gebouwen
Leiden herbergt een scala aan bekende en opmerkelijke gebouwen. Hier zijn enkele van de meest bekende:

1. Pieterskerk (gebouwd 1390). De Pieterskerk is gewijd aan de apostel Petrus. Het is een imposante kerk in het centrum van Leiden. Het is een van de oudste kerken in Nederland en heeft een rijke geschiedenis. De kerk dateert uit de 14e eeuw en heeft een prachtige architectuur. De toren van de kerk is ingestort op 4 maart 1512 en nooit herbouwd.
2. Burcht van Leiden (gebouwd circa 1000) De Burcht is een oude citadel die hoog boven de stad uittorent. Het is een historische plek, gelegen op de kruising van de Oude Rijn, de Nieuwe Rijn en de Mare met een panoramisch uitzicht over Leiden. De Burcht dateert uit de 11e eeuw en is een populaire bestemming voor zowel toeristen als lokale bewoners.
3. Stadhuis van Leiden (gebouwd 1597) Het Stadhuis van Leiden is een indrukwekkend gebouw in renaissancestijl. Het staat op de Breestraat en is een van de opvallende architectonische kenmerken van de stad. In de strenge winter van 1929 brandde het stadhuis bijna geheel af, het bluswater bevroor zelfs. Een groot deel van het gemeentearchief is hierdoor verloren gegaan.
4. De Waag (gebouwd 1657) Dit historische gebouw, gelegen aan de Aalmarkt, was oorspronkelijk een weeghuis. Het heeft een opvallende trapgevel en heeft door de eeuwen heen verschillende functies gehad, waaronder een anatomisch theater.
5. Hooglandse Kerk (gebouwd 1397) Op 20 december 1314 heeft de bisschop van Utrecht toestemming verleend voor de bouw van een houten kapel op het ‘Hoge Land’ Deze gotische kerk, gewijd aan de Heilige Pancratius, is een ander opvallend religieus gebouw in Leiden. De Hooglandse Kerk dateert uit de 15e eeuw en staat bekend om zijn prachtige glas-in-loodramen. Na de beeldenstorm ging de kerk in 1572 over in protestante handen.
6. Gravensteen (gebouwd begin 13e eeuw). Het diende aanvankelijk als vluchttoren voor de graven van Holland. In 1463 schonk Filips de Goede het pand aan de stad Leiden, waarna het de functie kreeg van gevangenis. Doodstraffen werden voor het gebouw op het plein uitgevoerd.
7. Academiegebouw (gebouwd 1614) Het Academiegebouw van de Universiteit Leiden is gelegen aan het Rapenburg en is een belangrijk symbool van de universiteit. Het heeft een karakteristieke toren en wordt vaak gebruikt voor academische ceremonies, zoals promoties.
8. Molen de Valk (gebouwd 1743) Ooit stonden er 19 windmolens  op de wallen van Leiden, daarvan is alleen De Valk nog over. Deze historische windmolen, ook wel bekend als “Molen de Valk,” dateert uit 1743 en is nu een museum. Het biedt inzicht in de geschiedenis van de molentechnologie en biedt een prachtig uitzicht over de stad.

Deze gebouwen weerspiegelen de rijke geschiedenis en culturele diversiteit van Leiden, en ze zijn slechts een greep uit de vele architectonische schatten die de stad te bieden heeft.

De Hortus Botanicus in Leiden: Een Historische Oase van Biodiversiteit
In het hart van Leiden bevindt zich een botanische schat, die teruggaat tot 1590: de Hortus Botanicus. Als de oudste botanische tuin in Nederland is de Hortus een levendig eerbetoon aan de geschiedenis van de botanie en een weelderige oase van biodiversiteit in het bruisende stadscentrum.
De Hortus Botanicus werd opgericht als een medicinale kruidentuin voor studenten aan de Universiteit Leiden. In de loop der eeuwen heeft het terrein een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van de botanische wetenschap in Nederland. De geschiedenis ademt door de tuin en de bezoekers kunnen een reis door de tijd maken, terwijl ze wandelen langs de zorgvuldig onderhouden perken en paden.
De botanische rijkdom van de Hortus is ongeëvenaard. Verschillende thematuinen vormen het decor van deze groene schat. De Clusius Tuin, genoemd naar de beroemde botanicus Carolus Clusius, transporteert bezoekers naar een 17e-eeuwse botanische tuin en herbergt planten, die in die periode naar Nederland werden gebracht. Naast deze historische tuin zijn er ook een Japanse tuin, een systematische tuin en kassen met tropische en subtropische planten.
In de Hortus Botanicus in Leiden komen geschiedenis, wetenschap en natuur samen in een harmonieus geheel. Het is niet alleen een plek om te genieten van de prachtige flora, maar ook een bron van kennis en inspiratie voor iedereen die de betoverende wereld van planten wil verkennen. Een bezoek aan deze botanische schat is een reis door de tijd en een viering van de diversiteit van het leven op aarde.

Beroemde Leidenaren
Leiden heeft door de eeuwen heen vele beroemde personen voortgebracht die op verschillende gebieden uitblonken. Hier zijn enkele van de meest opmerkelijke Leidenaren:

1. Desiderius Erasmus (1466-1536) Hoewel Erasmus voornamelijk bekend staat als een Nederlandse humanist en theoloog uit de Renaissance, heeft hij ook in Leiden gewoond en gestudeerd aan de Universiteit van Leiden. Zijn kritiek op de Kerk en zijn inspanningen voor hervorming hadden een diepgaande invloed op de Europese intellectuele en religieuze geschiedenis.
2. Pieter Adriaanszoon van der Werff (1529-1604) Was burgemeester van Leiden tijdens de belegering van de stad door de Spanjaarden in 1574, tijdens de Tachtigjarige Oorlog.
3. Hugo de Groot (1583-1645) Een vooraanstaande Nederlandse rechtsgeleerde en filosoof uit de 17e eeuw, die bekend staat om zijn bijdragen aan het internationale recht. Hij werd geboren in Delft, maar studeerde en doceerde aan de Universiteit van Leiden.
4. Jan van Goyen (1596-1656) Een Nederlandse landschapschilder uit de Gouden Eeuw, bekend om zijn serene riviergezichten en landschappen. Hij werd geboren in Leiden en zijn werk is te zien in musea over de hele wereld.
5. Rene Descartes (1596-1650): De Franse filosoof en wiskundige René Descartes woonde en werkte een tijdlang in Leiden. Hij deed belangrijke bijdragen aan de filosofie en de wetenschap. Zijn invloed strekt zich uit over diverse vakgebieden.
6. Rembrandt van Rijn (1606-1669) Rembrandt, één van de grootste schilders in de kunstgeschiedenis, werd geboren in de Weddesteeg in Leiden. Hij bracht een groot deel van zijn leven door in de stad en ontwikkelde hier zijn unieke stijl. Zijn meesterwerken, waaronder “De Nachtwacht,” hebben hem wereldwijde erkenning opgeleverd.
7. Saskia van Uylenburgh (1612-1642) De vrouw van de beroemde Nederlandse schilder Rembrandt van Rijn. Ze werd geboren en opgegroeid in Leiden voordat ze trouwde met Rembrandt.
8. Rembrandt’s leerlingen Naast Rembrandt zelf, trok zijn studio ook verschillende leerlingen aan, waaronder bekende namen zoals Gerrit Dou en Ferdinand Bol, die in Leiden hebben gewerkt en geleerd.
9. Jan Steen (1626-1679) Een andere Nederlandse schilder uit de Gouden Eeuw, Jan Steen, werd ook geboren in Leiden. Hij staat bekend om zijn levendige en komische schilderijen van het dagelijks leven in de 17e eeuw.
10. Frans van Mieris de Oude (1635-1681) Een 17e-eeuwse Nederlandse kunstschilder, een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Leidse fijnschilders. Hij werd geboren en werkte in Leiden gedurende het grootste deel van zijn leven.
11. Hermanus Boerhaave (1668-1738) was een vooraanstaande arts, chemicus en onderwijskundige uit de 17e en 18e eeuw. Hij specialiseerde zich in de anatomie, fysiologie en pathologie. Hij was een visionair op het gebied van medisch onderwijs en werd in 1701 benoemd tot hoogleraar geneeskunde. De Boerhaave-kliniek, opgericht in 1919, draagt zijn naam als eerbetoon en vormde de basis voor het Leidse Academisch Ziekenhuis, thans LUMC. Jaarlijks worden in Leiden de Boerhaave-lezingen gehouden als eerbetoon aan zijn intellectuele erfenis.
12. Johan Rudolph Thorbecke (1798-1872): Thorbecke was een vooraanstaand politicus en staatsman in de 19e eeuw. Hij wordt vaak beschouwd als de grondlegger van de Nederlandse parlementaire democratie en speelde een cruciale rol bij het opstellen van de grondwet in 1848.
13. Heike Kamerlingh Onnes (1853-1926) Kamerlingh Onnes was een Nederlandse natuurkundige en winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde in 1913. Hij was professor aan de Universiteit van Leiden en staat bekend om zijn werk op het gebied van de cryogenie, waarbij hij helium vloeibaar maakte. Ontving in 1913 de Nobelprijs voor natuurkunde.
14. Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) Eén van de meest vooraanstaande laureaten die Leiden heeft voortgebracht, is Lorentz. In 1902 ontving hij de Nobelprijs in de Natuurkunde, samen met Pieter Zeeman, voor hun baanbrekende werk over het Zeemaneffect. Deze erkenning zette niet alleen Lorentz, maar ook de universiteit zelf op de kaart als een centrum van wetenschappelijke excellentie.
15. Christiaan Snouck Hugronje (1857-1936) was een ontdekkingsreiziger en islamoloog. Zijn kennis is van onschatbare waarde geweest voor de studie van de islam en de Arabische wereld in de late 19e eeuw en vroege 20e eeuw.
16. Johan Huizinga (1872-1945) Een Nederlandse historicus uit de 20e eeuw, bekend om zijn werk op het gebied van cultuurgeschiedenis. Hij was hoogleraar aan de Universiteit van Leiden en doceerde daar van 1915 tot 1942.
17. Albert Einstein (1879-1955) Einstein verbleef in Leiden gedurende een korte periode in 1920 en 1921. Zijn bezoek was voornamelijk gerelateerd aan zijn Nobellezing, die hij op 27 februari 1921 hield aan de Universiteit van Leiden. Tijdens deze lezing presenteerde Einstein zijn ideeën over de foto-elektrische werking, wat leidde tot zijn toekenning van de Nobelprijs in de Natuurkunde. Het precieze aantal dagen van zijn verblijf kan variëren, maar over het algemeen wordt gezegd dat zijn aanwezigheid in Leiden beperkt was tot enkele dagen of weken. Gedurende deze tijd had hij intensieve wetenschappelijke discussies en samenwerkingen, vooral met zijn goede vriend en collega-fysicus Paul Ehrenfest, die destijds hoogleraar was aan de Universiteit van Leiden.
18. Cornelia “Corrie” ten Boom (1892-1983) Corrie ten Boom was een christelijke schrijfster en overlevende van de Holocaust. Haar familie hielp Joodse onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Haar memoires, met name “The Hiding Place,” hebben internationale erkenning gekregen.
19. Jan Hendrik Oort (1900-1992) Een Nederlandse astronoom die belangrijke bijdragen leverde aan de studie van de Melkweg en het zonnestelsel. Hij werd geboren in Franeker, maar bracht een groot deel van zijn carrière door aan de Universiteit van Leiden, waar hij hoogleraar was.
20. Cees Nooteboom (1933 – heden) Cees Nooteboom is een gerenommeerde Nederlandse schrijver en dichter, bekend om zijn romans, reisliteratuur en poëzie. Hij heeft diverse literaire prijzen ontvangen en wordt beschouwd als een belangrijk figuur in de Nederlandse literatuur.

Deze lijst is slechts een kleine greep uit de vele opmerkelijke mensen die hun wortels in Leiden hebben. De stad heeft historisch gezien een rijke intellectuele en culturele traditie, en haar invloed strekt zich uit over diverse gebieden zoals kunst, wetenschap, filosofie en politiek.

Lakenindustrie
De lakenindustrie heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Leiden. In de Middeleeuwen en de vroegmoderne tijd was Leiden een belangrijk centrum voor textielproductie en de stad stond vooral bekend om zijn lakenindustrie. Hier zijn enkele kenmerken van de lakenindustrie in Leiden:

• Opkomst van de lakenindustrie: De lakenindustrie in Leiden kende zijn hoogtijdagen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Het produceren van laken, een hoogwaardige wollen stof, was een van de belangrijkste economische activiteiten in de stad.
• Ambachtelijke productie: In de vroegere stadia was de productie van laken een ambachtelijke activiteit die werd uitgevoerd door ambachtslieden in hun huizen. Leiden had een gilde van lakenwevers, die een belangrijke rol speelden in de organisatie en regulering van de industrie.
• Innovaties in de lakenindustrie: Gedurende de tijd evolueerde de lakenindustrie in Leiden, waarbij nieuwe technieken en innovaties werden geïntroduceerd om de productie te verbeteren. De stad stond bekend om de hoge kwaliteit van het vervaardigde laken.
• Economische welvaart: De lakenindustrie droeg aanzienlijk bij aan de economische welvaart van Leiden. Het bracht rijkdom en werkgelegenheid met zich mee, waardoor de stad kon groeien en bloeien.
• Invloed op de stad: De lakenindustrie beïnvloedde niet alleen de economie van Leiden, maar ook de stedelijke structuur. Veel historische gebouwen in Leiden getuigen van de welvaart die de lakenindustrie de stad bracht.
• Neergang en transformatie: In de loop van de tijd kwam de lakenindustrie in Leiden in de problemen. Veranderingen in de economie, technologische ontwikkelingen en internationale concurrentie leidden tot een neergang van de traditionele textielproductie. De lakenindustrie transformeerde of verdween geleidelijk aan.

Hoewel de lakenindustrie in Leiden niet meer zo prominent aanwezig is als in het verleden, heeft de stad nog steeds een rijk industrieel erfgoed. Historische locaties en gebouwen herinneren aan de periode waarin de lakenindustrie een cruciale rol speelde in de ontwikkeling van Leiden.

Kruitramp Leiden (1807)
Op 12 januari 2007 lag aan het Steenschuur in Leiden een vrachtschip aangemeerd,  geladen met 37 ton buskruit, die ontplofte. Dit leidde tot heel veel slachtoffers. Veel huizen in de omgeving waren weggevaagd, alleen de Lodewijkskerk bleef staan. De woningen zijn deels niet herbouwd. Daar is nu het Van der Werffpark. Aan de overzijde hiervan heeft men later het Kamerlingh Onnes Laboratorium gebouwd. Lodewijk Napoleon, koning van Holland van 1806-1810, broer van keizer Napoleon Bonaparte, voelde zich sterk tot Leiden aangetrokken en was gelijk ter plaatse om de bevolking een hart onder de riem te steken.

Hedendaagse Scene
Leiden is niet alleen een stad van geschiedenis; het heeft ook een bruisende hedendaagse scene. De levendige markten, gezellige cafés en diverse restaurants weerspiegelen de moderne levensstijl van de stad. De jaarlijkse evenementen, zoals het Leids Ontzet (Leidens Ontzet) en het International Film Festival Leiden, trekken bezoekers van over de hele wereld aan.
Leiden is lang gezien als een arme stad met, ondanks de hoogleraren en de studenten van de universiteit, het laagst gemiddelde IQ van Nederland. Het is echter een stad die een perfect evenwicht heeft weten te vinden tussen zijn rijke geschiedenis en de moderne tijd. Met zijn indrukwekkende erfgoed, vooraanstaande universiteit en levendige cultuur biedt Leiden een onvergetelijke ervaring voor zowel bewoners als bezoekers. Of je nu door de geplaveide straten wandelt, de musea verkent of gewoon geniet van de ontspannen sfeer aan de grachten, Leiden blijft een betoverende bestemming die zijn unieke karakter koestert.