Onze hersenen en darmen werken meer synchroon dan men zich misschien realiseert. Zij zijn verbonden en in constante communicatie. In feite verblijven meer neuronen in de darm dan in het gehele ruggenmerg. Alleen al de gedachte aan voedsel kan ervoor zorgen dat de maag spijsverteringssappen produceert. Ook de gedachte om een grote presentatie te geven, kan constipatie of oncontroleerbare darmen veroorzaken. Stress kan een scala aan maag-darmproblemen veroorzaken, waaronder krampen, een opgeblazen gevoel, ontsteking en een verlies van eetlust. Ontdek hoe je stressniveaus laag kunt houden om je darmen te beschermen. Deze directe relatie zorgt ervoor dat ons maagdarmstelsel gevoelig is voor emoties en reacties zoals stress.
Stresshormoon
Wanneer we gestrest zijn, geven onze hersenen signalen af voor stoffen zoals adrenaline, serotonine (een hormoon dat de stemming beïnvloedt en in het spijsverteringsstelsel wordt aangetroffen) en het stresshormoon cortisol. Deze hormonen kunnen bijwerkingen veroorzaken. Stress heeft op veel manieren een negatieve invloed op ons spijsverteringsstelsel. Het kan een afname van bloed en zuurstoftoevoer naar de maag, krampen, een onbalans in darmbacteriën en ontsteking veroorzaken. Deze symptomen kunnen zich verder ontwikkelen tot gastro-intestinale (maag-darm) stoornissen, zoals het prikkelbare darm syndroom (PDS), chronische darmziekte (IBD), maagzweren of gastro-oesofageale refluxziekte (GERD).
Wat gebeurt er als je lichaam gestrest is?
Wanneer het lichaam wordt geconfronteerd met een potentieel bedreigende situatie, reageert het sympathische zenuwstelsel (een onderdeel van het autonome zenuwstelsel van het lichaam, dat lichaamsfuncties reguleert, zoals de hartslag, ademhaling en bloeddruk) door een “vecht-of-vlucht reactie” te activeren via het stresshormoon cortisol om het lichaam alert te maken en voor te bereiden op de dreiging.
Stress veroorzaakt fysiologische veranderingen, zoals een verhoogde staat van bewustzijn, snellere ademhaling en hartslag, verhoogde bloeddruk , een stijging van het cholesterolgehalte in het bloed en een toename van spierspanning.
Wanneer stress de vlucht-of-vluchtreactie in het centrale zenuwstelsel activeert, kan het spijsverteringsstelsel als volgt reageren:
- spasmen in slokdarm
- maagzuur, wat resulteert in indigestie
- misselijkheid
- diarree of constipatie
In meer ernstige gevallen kan stress een afname van de bloedstroom en zuurstof naar de maag veroorzaken, wat kan leiden tot kramp, ontsteking of een onbalans van darmbacteriën. Het kan ook gastro-intestinale aandoeningen verergeren, waaronder:
- Prikkelbare darm syndroom (PDS)
- Inflammatoire darmziekte (IBD)
- Maagzweren
- Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD)
Hoewel stress mogelijk geen maagzweren of inflammatoire darmaandoeningen veroorzaakt, kan het deze en andere spijsverteringsziekten verergeren. Het is dus belangrijk om maatregelen te nemen om de controle te houden tijdens stressvolle situaties en manieren te vinden om jezelf kalm te houden.
Stress en het spijsverteringskanaal
De darm wordt gedeeltelijk gecontroleerd door het centrale zenuwstelsel in de hersenen en het ruggenmerg. Bovendien heeft het een eigen netwerk van neuronen in het slijmvlies van het maagdarmstelsel, het enterische of intrinsieke zenuwstelsel. Het zenuwstelsel in de darmen is zelfs zo invloedrijk, dat sommige onderzoekers de darmen als een tweede brein beschouwen.
Het enterische (spijsverteringskanaal) zenuwstelsel, samen met zijn 100 miljoen zenuwcellen die uw maagdarmkanaal van uw slokdarm naar uw rectum voeren, reguleert de spijsvertering zoals:
- het inslikken
- de afgifte van enzymen om voedsel af te breken
- de sortering van voedsel als voedingsstoffen of afvalproducten
Stress kan de manier waarop het lichaam deze processen uitvoert aanzienlijk beïnvloeden.
Verschillende manieren manieren om stress te beheren
Er zijn verschillende mogelijkheden om stress te verminderen en de darmgezondheid te verbeteren. Het oefenen van technieken voor stressmanagement, zoals regelmatig sporten, stressoren vermijden, socialiseren, voldoende slapen of ontspannen kan het stressniveau aanzienlijk minimaliseren.
Naast het oefenen van stressverminderingstechnieken, kunt men de spijsvertering ondersteunen door minder alcoholische dranken te drinken en minder suiker te consumeren, omdat te veel suiker een onbalans in de verhouding tussen goede en slechte bacteriën in de maag kan veroorzaken. Het is ook nuttig om inname van voedingsmiddelen te bevorderen, die de spijsvertering activeren, zoals datgene dat rijk is aan probiotica of voedingsmiddelen die het lichaam helpen bij het produceren van spijsverteringsenzymen. Er zijn zowel psychologische als fysieke manieren om stress te beheersen, hoewel dezelfde stressverlichtende techniek niet voor iedereen werkt:
- Doe regelmatig aan lichaamsbeweging
Lichamelijke activiteit verlicht spanning en stimuleert de afgifte van chemicaliën in je hersenen die endorfines worden genoemd, die fungeren als natuurlijke pijnstillers. Endorfines verbeteren de slaap, wat kan helpen stress te verlichten. - Overweeg psychotherapie
Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een techniek waarvan is bewezen dat het helpt angst en stress te verminderen door te helpen negatieve, vervormde gedachten te vervangen door positieve gedachten. - Goede voeding
Stress kan ook de voedselvoorkeuren beïnvloeden. Studies hebben aangetoond dat fysieke of emotionele nood de inname van voedsel met veel vet, suiker of beide verhoogt. Maar er zijn bepaalde voedingsmiddelen waarvan is aangetoond dat ze angst verminderen. Zalm bevat omega-3-vetzuren, natuurlijke stemmingsversterkers. Amandelen zitten boordevol magnesium, een mineraal dat helpt bij het beheersen van cortisolspiegels. En sinaasappels en andere citrusvruchten bevatten vitamine C, wat de bloeddruk kan verlagen. - Meditatie
Er zijn veel meditatietechnieken die kunnen helpen de geest op een object, activiteit of iets anders te concentreren om je te helpen kalmte te bereiken. Hoewel het doel van meditatie niet stressvermindering is, is dat een bijwerking van deze oude praktijk.
Tot slot
De darm wordt vaak ‘het tweede brein’ van het lichaam genoemd. Als men consistente complicaties van het spijsverteringsstelsel ervaart, probeert het lichaam waarschijnlijk te vertellen, dat er mogelijk een groter probleem is. Maak een afspraak met een gastro-enteroloog die gespecialiseerd is in de behandeling van gastro-intestinale, lever- en pancreasaandoeningen om het symptomen te onderzoeken.