Wanneer een stressvolle situatie zich voordoet en je hart begint te racen, je handen beginnen te zweten en je op zoek gaat naar een ontsnapping, heb je een schoolvoorbeeld van vecht-of-vluchtreactie ervaren. Deze reactie komt voort uit het hormoon adrenaline, ook wel epinefrine genoemd. Dit hormoon is een cruciaal onderdeel van de vecht-of-vluchtreactie van het lichaam, maar overmatige blootstelling kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Daarom is adrenaline een hormoon dat de moeite waard is om te begrijpen.
Knuffelhormonen
Er zijn tot dusver 6 zogenaamde liefdeshormonen bekend.
- Adrenaline (verliefd gevoel, vluchtgedrag)
- Dopamine (verliefd gevoel)
- Endorfine (gelukkig en blij)
- Fenylethylamine (liefdespeptide)
- Oxytocine (liefdeshormoon)
- Vasopressine (werkt voor mannen als oxytocine bij vrouwen)
Wat is de functie van adrenaline?
Adrenaline wordt geproduceerd in de medulla in de bijnieren en in enkele van de neuronen van het centrale zenuwstelsel. Binnen een paar minuten tijdens een stressvolle situatie wordt adrenaline snel in het bloed afgegeven, waardoor impulsen naar organen worden gestuurd om een specifieke reactie te creëren.
Adrenaline triggert de vecht-of-vluchtreactie van het lichaam. Deze reactie zorgt ervoor dat luchtpassages verwijden om de spieren de zuurstof te geven die ze nodig hebben om gevaar te bestrijden of te vluchten. Adrenaline zorgt er ook voor dat de bloedvaten samentrekken om het bloed opnieuw te leiden naar grote spiergroepen, waaronder het hart en de longen. Het vermogen van het lichaam om pijn te voelen neemt ook af als gevolg van adrenaline, daarom kun je blijven rennen of gevaar bestrijden, zelfs als je gewond bent. Adrenaline zorgt in stressvolle tijden voor een merkbare toename van kracht en prestatie en voor een verhoogd bewustzijn. Nadat de stress is verdwenen, kan het effect van adrenaline tot een uur aanhouden.
Problemen geassocieerd met adrenaline
Adrenaline is een belangrijk onderdeel van het vermogen van het lichaam om te overleven, maar soms zal het lichaam het hormoon vrijgeven, wanneer het onder stress staat, maar niet echt gevaar loopt. Dit kan duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd en visusveranderingen veroorzaken. Ook veroorzaakt adrenaline een afgifte van glucose, wat een vecht-of-vluchtreactie zou gebruiken. Als er geen gevaar aanwezig is, heeft die extra energie geen zin en dit kan de persoon rusteloos en prikkelbaar maken. Een te hoog niveau van het hormoon door stress zonder echt gevaar kan hartschade, slapeloosheid en een zenuwachtig gevoel veroorzaken.
Medische aandoeningen die een overproductie van adrenaline veroorzaken, zijn zeldzaam, maar kunnen voorkomen. Als een persoon bijvoorbeeld tumoren op de bijnieren heeft, kan hij / zij teveel adrenaline produceren, wat leidt tot angst, gewichtsverlies, hartkloppingen, snelle hartslag en hoge bloeddruk. Te weinig adrenaline komt zelden voor, maar als dat wel het geval zou zijn, zou het het vermogen van het lichaam om goed te reageren in stressvolle situaties beperken.
Tot slot
Adrenaline veroorzaakt zelden problemen, maar aanhoudende stress kan complicaties veroorzaken die verband houden met adrenaline. Het aanpakken van deze problemen begint met het vinden van gezonde manieren om met stress om te gaan. Overweeg om je arts te vragen:
- Hoe weet ik of ik te maken heb met overmatige adrenaline?
- Hoe kan ik stress in mijn leven verminderen?
- Kan adrenaline mijn symptomen veroorzaken?
- Welk effect hebben de adrenaline-functie en stress op mijn algehele gezondheid?
Een endocrinoloog is de aangewezen arts om mee te praten als het gaat om hormonale problemen.
Zie ook: