In de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw heb ik vanuit mijn positie binnen het Academisch Ziekenhuis Leiden (thans LUMC) een zelfstandige organisatie opgezet voor de digitale registratie en verwerking van medische handelingen. De basis werd gevormd door de medische registratie en de financiële administratie gebruikte deze voor de declaraties, grootboek en de statistiek. Ook putte de visitatiecommissies voor het afstuderen van medische specialisten gegevens uit dit bestand en de Landelijke Medische Registratie werd voorzien van hun informatie. Tevens waren alle (inter)nationale codestelsels aan het systeem gekoppeld. Alles werd éénmalig geregistreerd door de behandelaar vanaf de bron, waar de handeling plaatsvond. Gestart binnen mijn eigen ziekenhuis sloten binnen drie jaar 43 andere ziekenhuizen hierop aan. Op basis van onze gegevens kon er voor ruim 6 miljard gulden aan declaraties worden verantwoord.
Uiteraard kon ik dit niet alleen. Naast het bureau, bestaande uit 5 medewerk(st)ers, had ik een club van uitstekende adviseurs, die ik zo nodig kon raadplegen en in dienst waren bij de aangesloten ziekenhuizen. De declaraties waren toen een stuk ingewikkelder en arbeidsintensiever dan tegenwoordig.
Nu heb je een basisverzekering, die geldt voor alle burgers, met eventueel een aanvullende verzekering. In die tijd waren er drie verschillende soorten zorgverzekeringen: ziekenfonds, voor particuliere en voor privépatiënten en daarbinnen verschillende verzekeringsklassen.
Per jaar waren er drie tariefmutaties (januari, april en juli), waarbij er per keer circa 120.000 tarieven moesten worden aangepast in het systeem! Toch konden wij het met z’n vijven aan, met beperkte financiële- en automatiseringsmiddelen. Computers waren er nog niet. Wij bedienden ons met aan het ZIS aangesloten monochrome terminals. De gegevens moesten op 44 tapes worden gezet en naar de ziekenhuizen gestuurd, waar ze in het ZIS werden ingelezen. Deze waren op tijd beschikbaar, waardoor er geen stagnatie in de declaraties plaatsvond.
De gehele opzet van het systeem, de problemen waar we tegenaan liepen en alle verbeteringen staan me nog bij als de dag van gisteren. Daarom erger ik me mateloos aan het ondoordachte beleid dat nu wordt gevoerd. Er wordt geroepen, dat de zorg zo duur wordt. En dan weer een bericht, dat men kans zag om toch weer een paar miljoen te bezuinigen, terwijl het basisprobleem niet wordt aangepakt.
We gaan binnenkort over de honderd miljard kosten per jaar heen! De DBC’s (Diagnose Behandel Combinaties – het declaratiesysteem), een zeer fraudegevoelig systeem, dat financieel alles eruit haalt wat maar mogelijk is, zonder dat de gedeclareerde handelingen hebben plaatsgevonden, blijft men hanteren.
Andere landen werken met DRG’s (Diagnose Relatie Groepen), dus van vergelijking met andere landen is geen sprake. Hiervoor moeten voor de EU weer conversietabellen worden opgesteld, dat duizenden mensuren gaat kosten.
Honderden organisaties, particuliere bedrijven, consultantsbureaus, managers, overheidsinstanties, etc hangen aan het infuus van de zorggelden, maken het zorgstelsel ondoorzichtiger, bewerkelijker (uurtje-factuurtje) en extra duur en de burger draait op voor de kosten!
En waar gaat het nu eigenlijk allemaal om: een patiënt heeft een ongemak/aandoening, dat moet worden verholpen en daarvoor moet een rekening worden uitgeprint. Meer niet!
Als je ziet hoe ingewikkeld dit is gemaakt en hoeveel mensen zich hiermee bemoeien….. Het wordt de zorgverlener onmogelijk gemaakt om het werk nog naar behoren uit te voeren, want er gaat zo langzamerhand meer tijd zitten in administratie en onderhandelen, dan in patiëntenzorg!
De patiënt volstorten met geneesmiddelen en als die niet werken de volgende lading laten aanrukken, is geen therapie! Mijns inziens worden de medische studieboeken betaald door de farmacie. Een gezamenlijke (landelijke) inkoop van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen en keihard onderhandelen zal de kosten gaan drukken. Ook meer gebruik van generieke middelen en niet iedere zorgverzekeraar zijn eigen lijstje met generieke middelen, waardoor apothekers soms wel 10 soorten van hetzelfde medicijn in voorraad moeten houden, waar soms maar 10 cent verschil in zit! Veel artsen hebben blijkbaar ook nooit gehoord van multidisciplinair overleg. Er wordt vaak aangemodderd als men niet zeker is van een diagnose, waardoor de patiënt langer in het ziekenhuis moet verblijven.
De ICT binnen de zorg is bar slecht. Sinds 2002 wordt er al over een EPD (Elektronisch Patiënten Dossier) gesproken (zelfs de eerste letter hiervan: elektronisch, is al 30 jaar uit de tijd!), heeft honderden miljoenen gekost en werkt ook niet. Op de manier waarop dit is opgezet zal het ook nooit gaan werken! Het landelijk schakelpunt, opgezet en in stand gehouden door een vele tientallen miljoenen subsidiekostende organisatie, werkt niet en zal ook niet gaan werken.
Als je bij een andere zorgverlener komt, een ziekenhuis, HAP of apotheek, kunnen ze alleen je naam in hun systeem terugvinden en de rest van de gegevens kun je, voor ze naar je klachten luisteren, aanvullen!
Hoewel ik de pensioengerechtigde leeftijd al ben gepasseerd, jeuken mijn handen om hier iets aan te doen. Niet om mijn zakken te vullen of volop declaraties te gaan sturen, maar om eerlijkheid, efficiëntie en transparantie in de zorg aan te brengen.
Je kunt de laagstbetaalden straks niet 40% van hun schamele inkomen aan zorg laten betalen, dat merendeels in de verkeerde zakken terecht komt!
Ik ben er sterk van overtuigd, dat ik met een team van mensen (oudgedienden en mensen uit de dagelijkse praktijk) het zorgstelsel weer kan terugbrengen naar normale proporties. Dan wel zonder overheidsbemoeienis en zogenaamde beleidsadviseurs en -managers! Er zal heel wat (moeten) gaan veranderen en heel veel onnuttige banen en organisaties gaan kosten! Minimaal dertig procent bezuinigen zal zeker haalbaar zijn.
Alleen dit soort inspanningen leiden dan meestal tot een rapport, waarbij slechts de conclusie globaal wordt gelezen, er verder niets mee gebeurt en in een lade verdwijnt en men vervolgens overgaat tot de orde van de dag…
De zorg moet terug naar de dokter!
Artikelen zorgstelsel
Lees ook mijn andere artikelen over dit onderwerp:
Zorgstelsel (9) Hoe heeft het zover kunnen komen (4 maart 2020)
Zorgstelsel (8) Hoe verbeter je dit? (21 augustus 2019)
Zorgstelsel (7) Tijd voor een koerswijziging (10 april 2019)
Zorgstelsel (6) Een kubus met 27 verbeterpunten voor de zorg (29 oktober 2018)
Zorgstelsel (4) Wat betaalt men nu eigenlijk aan zorg (7 november 2017)
Zorgstelsel (3) Zorgkostengereedschapskist (9 september 2017)
Zorgstelsel (2) Doolhof zorgdeclaratiesysteem (7 september 2017)
Zorgstelsel (1) Hoe ver nog? (5 september 2017)