Vitamine K is een vetoplosbare vitamine die een rol speelt bij de bloedstolling. Vitamine K activeert het eiwit dat het bloed stolt. Het is ook nodig voor de synthese van boteiwitten. Een vitamine K-deficiëntie kan leiden tot hartziekten, verzwakte botten, tandbederf en kanker.
Ontdekking
Vitamine K werd in 1929 ontdekt als een essentiële voedingsstof voor bloedstolling. De eerste ontdekking werd gerapporteerd in een Duits wetenschappelijk tijdschrift, waar het ‘Koagulationsvitamin’ heette. Daar komt de “K” vandaan.
De legendarische tandarts Weston Price had ook de ontdekking gedaan, die in het begin van de 20ste eeuw veel wereldreizen heeft gemaakt om de relatie tussen dieet en ziekte in verschillende populaties te bestuderen.
Hij ontdekte dat er in diëten voldoende voedingsstoffen aanwezig waren, die bescherming boden tegen tandbederf en chronische ziekten. Hij verwees naar de mysterieuze voedingsstof Activator X, maar dit wordt nu Vitamine K2 genoemd.
Vitamine K
Veel vitamine K in onze diëten komt uit de darmbacteriën, die we al bij ons hebben. Daarom kunnen de vitamine K-waarden sterk afhangen van de gezondheid van de darm. Hoewel het niet altijd wordt aanbevolen is er ook een synthetische versie, vitamine K3. Het consumeren van vitamine-K-rijk voedsel ondersteunt het volgende:
- Hart
- Verbetert de botdichtheid
- Herstelt mondgezondheid
- Beschermt longen tegen ontstekingsschade
- Kankerbestrijding
- Vermindert infecties
De ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) van vitamine K is 120 mcg / dag voor mannen en 90mcg / dag voor vrouwen. De dagelijkse waarde bedraagt 80 mcg.
Vitamine K speelt een sleutelrol bij de bloedstolling, waardoor overmatig bloeden wordt voorkomen. In tegenstelling tot veel andere vitaminen wordt vitamine K niet typisch gebruikt als voedingssuplement.
Onlangs is er een studie gedaan over de relatie van vitamine K2 voor de behandeling van osteoporose en steroid geïnduceerd botverlies, maar het onderzoek is tegenstrijdig. Op dit punt zijn er onvoldoende gegevens om vitamine K2 aan te bevelen voor de behandeling van osteoporose.
Er bestaan drie soorten vitamine K:
- Vitamine K1, of phylloquinone, wordt gevonden in planten, vooral bladerrijke groenten; K1 gaat direct naar de lever en helpt bij het behoud van een gezonde bloedstolling;
- Vitamine K2, ook wel menaquinone genoemd, wordt grotendeels verkregen uit vleeswaren, kaas en eieren en wordt ook gemaakt door de bacteriën die zich in het maagdarmkanaal bevinden; K2 gaat rechtstreeks naar de bloedvatwanden, botten en weefsels anders dan via de lever;
- Vitamine K3, of menadion, is een synthetische vorm die niet wordt aangeraden. Het is belangrijk op te merken dat er sprake is van toxiciteit bij zuigelingen die geïnjecteerd worden met deze synthetische vitamine K3
Het speelt ook een rol in het verwijderen van calcium uit gebieden waar dit niet zou moeten zijn, zoals in de slagaders en zachte weefsels.
Waarom vitamine K?
Lage waarden van vitamine K kunnen het risico op ongecontroleerd bloeden verhogen. Hoewel de tekortkomingen van vitamine K zelden voorkomen bij volwassenen, zijn ze veel voorkomend bij pasgeborenen. Een enkele injectie vitamine K voor pasgeborenen is standaard. Vitamine K wordt ook gebruikt om een overdosis van de bloedverdunner Coumadin (Warfarine) tegen te gaan. Hoewel de tekortkomingen van vitamine K ongewoon zijn, kan er een hoger risico zijn als men:
- Een ziekte heeft die invloed heeft op absorptie in het spijsverteringskanaal, zoals de Ziekte van Crohn of actieve coeliakie;
- Medicijnen inneemt die de absorptie van vitamine K tegengaat;
- Ernstig ondervoed is;
- Overmatig alcohol gebruikt.
In deze gevallen kan een zorgverlener aanbevelen om vitamine K-supplementen te gebruiken.
Hoeveel vitamine K moet u nemen?
De aanbevolen inname van vitamine K, zowel via voedsel als van andere bronnen, is hieronder vermeld. De meeste mensen krijgen genoeg vitamine K binnen via hun diëten.
Groep | Voldoende inname |
Kinderen 0-6 maanden | 2 microgram / dag |
Kinderen 7-12 maanden | 2,5 microgram / dag |
Kinderen 1-3 | 30 microgram / dag |
Kinderen 4-8 | 55 microgram / dag |
Kinderen 9-13 | 60 microgram / dag |
Meisjes 14-18 | 75 microgram / dag |
Vrouwen 19 en ouder | 90 microgram / dag |
Zwangere vrouwen, of die borstvoeding geven (19-50 jaar) (jonger dan 19) |
90 microgram / dag
75 microgram / dag |
Jongens 14-18 | 75 microgram / dag |
Mannen 19 en ouder | 120 microgram / dag |
Er zijn geen nadelige effecten van vitamine K ontdekt met de waarden die gevonden zijn in voedsel of supplementen. Dit sluit echter geen gevaar uit met een hoge dosis. Onderzoekers hebben geen maximale veilige dosis aangegeven.
Goede natuurlijke voedingsbronnen van vitamine K omvatten:
- Groenten zoals spinazie, asperges en broccoli
- Bonen en sojabonen
- Eieren
- Aardbeien
- Vlees
Wat zijn de risico’s van het nemen van vitamine K?
- Bijwerkingen van orale vitamine K bij aanbevolen doses zijn zeldzaam.
- Interacties. Veel medicijnen kunnen de effecten van vitamine K beïnvloeden. Ze omvatten antaciden, bloedverdunners, antibiotica, aspirine en medicijnen voor kanker, aanvallen, hoge cholesterol en andere aandoeningen.
- Risico’s. U mag niet zelf vitamine K-supplementen gebruiken, tenzij uw zorgverlener dit aangeeft. Mensen die Coumadin gebruiken voor hartproblemen, stollingsstoornissen of andere aandoeningen, moeten hun diëten nauwlettend bekijken om de hoeveelheid vitamine K die ze innemen te controleren. Ze mogen geen vitamine K-supplementen gebruiken, tenzij ze door hun zorgverlener worden aanbevolen.
Hoe werken Vitamines K1 en K2?
Calcium is een ongelooflijk belangrijk mineraal. Het is meer dan alleen bouwmaterialen voor botten en tanden. Het speelt een cruciale rol in allerlei biologische processen. De belangrijkste functie van Vitamine K is het modificeren van eiwitten om hen in staat te stellen calcium te binden. Op deze manier activeert het de calciumbindende eigenschappen van eiwitten.
Echter … de rol van vitamine K1 en K2 zijn heel anders en veel onderzoekers vinden dat ze als afzonderlijke voedingsstoffen moeten worden geclassificeerd. Vitamine K1 wordt meestal door de lever gebruikt om calciumbindende eiwitten, die betrokken zijn bij bloedstolling, te activeren, terwijl K2 wordt gebruikt om eiwitten te verzamelen, die regelen waar calcium in het lichaam komt.
Het kan helpen om de gezondheid van bot te verbeteren en het risico op osteoporose te verlagen
Osteoporose (“poreuze” botten) is een algemeen probleem in westerse landen. Het is vooral voorkomend bij oudere vrouwen en verhoogt het risico op fracturen sterk. Zoals hierboven vermeld, speelt vitamine K2 een centrale rol in calciummetabolisme, het belangrijkste minerale dat in botten voorkomt. Vitamine K2 activeert de calciumbindende activiteit van twee eiwitten genaamd Matrix eiwit en osteocalcine, die helpen bij het bouwen en onderhouden van botten.
Interessant is, dat er ook nogal wat bewijs is van gecontroleerde proeven dat K2 grote voordelen heeft voor de botgezondheid. Een 3-jarig onderzoek bij 244 postmenopauzale vrouwen wees uit dat degenen die vitamine K2-supplementen gebruikten, veel langzamere afnamen hadden in de leeftijdsmatige botmineraaldichtheid.
Uitgebreide studies bij Japanse vrouwen hebben dezelfde voordelen getoond, hoewel ze zeer hoge doses gebruikten. Van de 13 proeven bleek dat er een aanzienlijke verbetering was. Zeven van die proeven gaven aan dat vitamine K2 de ruggengraatfrakturen met 60% verminderde, heupfracturen met 77% en alle non-spinale fracturen met 81%.
In lijn met deze bevindingen adviseert de Japanse overheid officieel vitamine K-supplement voor de preventie en behandeling van osteoporose. Sommige onderzoekers zijn echter niet overtuigend. Twee grote onderzoeksstudies concluderen dat er niet genoeg bewijs bestaat om vitamine K aanvulling voor dit doel aan te bevelen.
Vitamine K2 speelt een essentiële rol in botmetabolisme en studies wijzen uit dat het kan helpen voorkomen van osteoporose en fracturen.
Vitamine K nodig voor een gezond hart
Uit onderzoek is gebleken dat de waarden van vitamine K in directe relatie staat met het goed functioneren van het hart. Problemen beginnen reeds in de kindertijd. Er is een studie gedaan en gepubliceerd in The Journal of Nutrition, waaruit blijkt, dat de gezondheid van kinderen gevolgen heeft op latere leeftijd. Uit de studie bleek, dat een tekort aan vitamine K bij kinderen tot 18 jaar, gevolgen heeft voor het functioneren van de linkerhartkamer. Dit kan leiden tot linkerventrikelhypertrofie (LVH). De linker hartkamer is de grootste pompkamer van het hart. Bij een LHV is deze sterk vergroot en wordt de pompfunctie slechter. Dit kan grote gevolgen hebben.
Het kan de tandheelkundige gezondheid verbeteren
Onderzoekers hebben gespeculeerd dat vitamine K2 de tandheelkundige gezondheid kan beïnvloeden. Geen enkele studie bij mensen heeft dit echter direct aangetoond. Op basis van dierstudies en de rol die vitamine K2 in de botmetabolisme heeft, is het redelijk om aan te nemen dat het ook de tandheelkundige gezondheid beïnvloedt.
Een van de belangrijkste regulerende eiwitten in de tandheelkundige gezondheid is osteocalcine. Hetzelfde, dat kritisch is voor botmetabolisme en wordt geactiveerd door vitamine K2. Osteocalcine leidt tot een mechanisme dat de groei van nieuw dentine (tandbeen) stimuleert. Vitamine A en D spelen hier ook een belangrijke rol in, die synergistisch werken met vitamine K2.
Het kan helpen om kanker te bestrijden
Kanker is een veel voorkomende doodsoorzaak in westerse landen. Hoewel er veel moderne medicijnen zijn ontwikkeld om deze ziekte te behandelen, komen er nog steeds nieuwe kankergevallen bij. Daarom is het vinden van effectieve preventie strategieën van groot belang.
Interessant genoeg zijn er verschillende studies gedaan op vitamine K2 en bepaalde vormen van kanker. Twee klinische studies suggereren dat vitamine K2 herhaling van leverkanker vermindert en de overlevingstijden verhoogt.
Een onderzoek onder 11.000 mannen bewees ook dat een hoge vitamine K2 inname was gekoppeld aan een 63% lager risico op geavanceerde prostaatkanker. Vitamine K1 had geen effect. Hopelijk zullen we hier in de nabije toekomst wat betere studies aan besteden.
Hoe krijg je alle vitamine K2 binnen die je nodig hebt
De meeste mensen hebben nog nooit van Vitamine K2 gehoord. Deze vitamine is zeldzaam in het westerse dieet en krijgt weinig algemene aandacht. Echter, deze krachtige voedingsstof speelt een essentiële rol in vele aspecten van de gezondheid. In feite kan vitamine K2 gewoon de ‘ontbrekende link’ zijn tussen dieet en een aantal dodelijke ziekten.
Mensen kunnen deels Vitamine K1 naar K2 in het lichaam omzetten. Dit is handig omdat de hoeveelheid vitamine K1 in een typisch dieet tien keer die van vitamine K2 is. Huidig bewijs geeft echter aan dat het omzettingsproces inefficiënt is, omdat we veel meer profiteren van het eten van vitamine K2 direct.
Vitamine K2 wordt ook geproduceerd door darmbacteriën in de dikke darm en er is een bewijs dat een breed spectrum antibiotica kan bijdragen tot K2-deficiëntie. Helaas is de gemiddelde inname van deze belangrijke voedingsstof ongelooflijk laag in het moderne dieet.
Vitamine K2 wordt voornamelijk gevonden in bepaalde dierlijke voedingsmiddelen en gefermenteerde voedingsmiddelen, waarvan de meeste mensen niet veel eten.
Rijke dierlijke bronnen zijn dikke zuivelproducten van grasetende koeien, lever en andere orgaanvlees, evenals eidooiers. Vitamine K is vetoplosbaar, wat betekent dat magere dierlijke producten niet veel daarvan bevatten.
Hoewel dit veel verder moet worden bestudeerd, is het huidige onderzoek naar vitamine K2 en gezondheid extreem veelbelovend.
Het kan levensreddende gevolgen hebben voor veel mensen
- Vitamine K2 is een belangrijk vetoplosbaar vitamine dat kritieke rollen speelt bij het beschermen van je hart en hersenen en het bouwen van sterke botten. Het speelt ook een belangrijke rol in de bescherming van kanker
- De biologische rol van vitamine K2 is om calcium te helpen verplaatsen naar de juiste gebieden in je lichaam, zoals je botten en tanden. Het helpt ook bij het verwijderen van calcium uit gebieden waar het niet zou moeten zijn, zoals in je slagaders en zachte weefsels
- De optimale hoeveelheden vitamine K2 worden nog steeds onderzocht, maar het lijkt waarschijnlijk dat 180 tot 200 microgram vitamine K2 voldoende zou zijn om de K2-afhankelijke eiwitten van je lichaam te activeren voor transport van calcium naar de juiste gebieden
- Als u orale vitamine D inneemt, moet u ook vitamine K2 nemen. Vitamine K2-deficiëntie is eigenlijk wat de symptomen van vitamine D toxiciteit veroorzaakt, waaronder verkalking die kan leiden tot verharding van je slagaders
- Als u een calcium supplement aanvult, is het belangrijk om de juiste balans tussen calcium, vitamine K2, vitamine D en magnesium te behouden. Gebrek aan evenwicht tussen deze voedingsstoffen is waarom calcium supplementen zijn geassocieerd met verhoogd risico op hartaanval en beroerte
Zie ook:
Vitaminen, belangrijke bestanddelen voor het lichaam!
Vitamine D
Vitaminetekort
Vitamine-D vergiftiging
Vitamine B12 injectie: Gebruik, voordelen en bijwerkingen
Vitamine B12-deficiëntie
Geef een reactie