Onderzoekers weten al jaren dat overgewicht en diabetes type II het risico op het ontwikkelen van de Ziekte van Alzheimer kunnen verhogen. Maar ze beginnen nu te spreken over een andere vorm van diabetes: diabetes type III. Deze vorm van diabetes wordt geassocieerd met de ziekte van Alzheimer. Diabetes type III treedt op wanneer neuronen in de hersenen niet meer kunnen reageren op insuline, wat essentieel is voor basistaken, waaronder geheugen en leren. Sommige onderzoekers geloven dat insulinedeficiëntie centraal staat in de cognitieve achteruitgang van de ziekte van Alzheimer.
Wat is diabetes type III?
Diabetes Mellitus (ook wel DM of kortweg diabetes genoemd) verwijst naar een gezondheidstoestand, waarbij het lichaam moeite heeft om suiker om te zetten in energie. Meestal denken we aan drie soorten diabetes:
- Type I diabetes (T1DM) is een chronische gezondheidstoestand, waarbij het endocriene deel van de alvleesklier van het lichaam niet genoeg hormoon insuline aanmaakt en de bloedsuikerspiegel (glucose) te hoog wordt.
- Type II diabetes (T2DM) is een chronische aandoening, waarbij het lichaam resistentie tegen insuline ontwikkelt en de bloedsuikerspiegel daardoor te hoog wordt.
- Gestational diabetes (GDM) is DM, die optreedt tijdens een zwangerschap en de bloedsuikerspiegel is gedurende deze tijd te hoog.
Sommige onderzoeken vinden dat de ziekte van Alzheimer ook moet worden geclassificeerd als een type diabetes, type III diabetes genaamd. Deze ’type III diabetes’ is een term, die is voorgesteld om de hypothese te beschrijven dat de ziekte van Alzheimer, die een belangrijke oorzaak is van dementie, wordt veroorzaakt door een soort insulineresistentie en insulineachtige groeifactorstoornissen, die specifiek in de hersenen voorkomen.
Deze aandoening is ook door sommigen gebruikt om mensen te beschrijven die diabetes type II hebben en ook de diagnose dementie van de ziekte van Alzheimer hebben. De classificatie van diabetes type III is zeer controversieel en wordt niet algemeen aanvaard door de medische gemeenschap als klinische diagnose.
De bovengenoemde “type III diabetes” medische aandoening moet niet worden verward met type IIIc diabetes mellitus (ook wel T3cDM, pancreatogene diabetes en type IIIc diabetes genoemd). De alvleesklier heeft zowel endocriene als exocriene klieren en ze hebben hun respectievelijke functies. Insuline is een van de hormonen die bèta-eilandcellen in de eilandjes van Langerhans, het endocriene pancreasweefsel, produceren en afscheiden.
Wanneer de exocriene pancreas ziek wordt en vervolgens een secundaire aanval veroorzaakt voor de endocriene pancreas, die uiteindelijk tot DM leidt, is dit T3cDM. Exocriene pancreasziekten die tot T3cDM kunnen leiden, omvatten pathologie zoals:
- chronische pancreatitis
- taaislijmziekte
- exocriene alvleesklierkanker
De link tussen diabetes en de ziekte van Alzheimer
Volgens onderzoekers is er al een duidelijk verband tussen Alzheimer en diabetes type II. Er wordt aangenomen dat de ziekte van Alzheimer kan worden veroorzaakt door insulineresistentie in de hersenen. Sommige mensen zeggen dat de ziekte van Alzheimer gewoon ‘diabetes in je hersenen’ is. Deze bewering heeft enig wetenschappelijke achtergrond, maar het is een beetje een te simpele vereenvoudiging.
Na verloop van tijd kan onbehandelde diabetes schade aan de bloedvaten veroorzaken, inclusief bloedvaten in de hersenen. Veel mensen met diabetes type II weten niet dat ze de aandoening hebben, wat de diagnose en passende behandelingsmaatregelen kan vertragen. Daarom hebben mensen met diabetes type II, met name niet-gediagnosticeerde diabetes, een hoger risico op dit soort schade.
Diabetes kan ook chemische onevenwichtigheden in de hersenen veroorzaken, die de ziekte van Alzheimer kunnen veroorzaken. Ook leiden hoge bloedsuikerspiegels tot ontstekingen, die hersencellen kunnen beschadigen. Om deze redenen wordt diabetes beschouwd als een risicofactor voor een aandoening, die vasculaire dementie wordt genoemd .
Vasculaire dementie is een op zichzelf staande diagnose met eigen symptomen, of het kan een waarschuwing zijn voor wat zich zal ontwikkelen tot een overlap met de ziekte van Alzheimer. De wetenschap van dit proces is onzeker. Voorlopig is vastgesteld dat er gevallen zijn van de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie die geen aangetoond verband hebben met insulineresistentie.
Oorzaken en risicofactoren voor diabetes type III
Volgens een onderzoek uit 2016 hebben mensen met type II-diabetes tot 60 procent meer kans om de ziekte van Alzheimer of een ander type dementie te ontwikkelen, zoals vasculaire dementie. Deze studie betrof meer dan 100.000 mensen met dementie. Deze toonde aan dat vrouwen met diabetes type II een grotere kans hadden op het ontwikkelen van vasculaire dementie dan mannen. Risicofactoren voor diabetes type II zijn onder meer:
- een familiegeschiedenis van diabetes
- hoge bloeddruk (hypertensie)
- overgewicht of obesitas hebben
- bepaalde chronische gezondheidsproblemen, zoals depressie en polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)
Symptomen van diabetes type III
De symptomen van diabetes type III worden beschreven als de symptomen van dementie, zoals bij de vroege ziekte van Alzheimer.
Volgens de Alzheimer’s Association omvatten deze symptomen:
- geheugenverlies dat het dagelijks leven en sociale interacties beïnvloedt
- moeite met het voltooien van bekende taken
- dingen vaak misplaatst
- verminderd beoordelingsvermogen op basis van informatie
- plotselinge veranderingen in persoonlijkheid of gedrag
Diagnose van diabetes type III
Er is geen specifieke test voor diabetes type III. De ziekte van Alzheimer wordt gediagnosticeerd op basis van:
- een neurologisch onderzoek
- medische geschiedenis
- neurofysiologische tests
De zorgverlener zal verschillende vragen stellen over de familiegeschiedenis en de symptomen. Beeldvormingsonderzoeken, zoals MRI- en CT-scans van het hoofd, kunnen de zorgverlener een beeld geven van hoe de hersenen werken. Cerebrospinale vloeistoftesten kunnen ook zoeken naar indicatoren voor de ziekte van Alzheimer.
Als men symptomen van diabetes type II en de ziekte van Alzheimer heeft en geen van beide is gediagnosticeerd, kan de zorgverlener een nuchtere bloedsuikertest en een geglyceerde hemoglobinetest bestellen. Als men diabetes type II heeft, is het belangrijk dat men er onmiddellijk mee begint. Behandeling van diabetes type II kan de schade aan het lichaam, inclusief de hersenen, minimaliseren en de progressie van Alzheimer of dementie vertragen.
Behandeling van diabetes type III
Er zijn afzonderlijke behandelingsopties voor mensen die:
- pre-type II diabetes
- type II diabetes
- Alzheimer
Veranderingen in levensstijl, zoals het wijzigen van het dieet en het opnemen van lichaamsbeweging in de dagelijkse routine, kunnen een groot deel van de behandeling uitmaken. Hier zijn enkele aanvullende behandeltips:
- Als men met overgewicht leeft, probeer dan 5 tot 7 procent van de lichaamsgewicht te verliezen. Dit kan helpen bij het stoppen van orgaanschade, veroorzaakt door een hoge bloedsuikerspiegel en kan de progressie van pre-DM2 naar DM2 voorkomen.
- Een dieet met weinig vet en rijk aan groenten en fruit kan de symptomen helpen verbeteren.
- Als men rookt, wordt stoppen met roken aanbevolen, omdat dit ook kan helpen bij het beheersen van de toestand.
- Als men zowel diabetes type II als de ziekte van Alzheimer heeft, is behandeling van de diabetes type II belangrijk om de progressie van dementie te vertragen.
- Metformine en insuline zijn een anti-diabetesgeneesmiddel dat het risico op het ontwikkelen van door diabetes veroorzaakte hersenschade, volgens een onderzoek uit 2014.
- Medicijnen op recept zijn beschikbaar om cognitieve symptomen van de ziekte van Alzheimer te behandelen, maar het is onzeker of ze een merkbare invloed hebben op de symptomen van de ziekte van Alzheimer.
- Acetylcholinesteraseremmers, zoals donepezil (Aricept), galantamine (Razadyne) of rivastigmine (Exelon) kunnen worden voorgeschreven om de manier te verbeteren, waarop de cellen van het lichaam met elkaar communiceren.
- Memantine (Namenda), een NMDA-receptorantagonist, kan ook helpen de symptomen te verminderen en de progressie van de ziekte van Alzheimer te vertragen.
- Andere symptomen van Alzheimer en andere vormen van dementie, zoals stemmingswisselingen en depressie, kunnen worden behandeld met psychotrope geneesmiddelen. Antidepressiva en angststillers maken in sommige gevallen deel uit van de behandeling.
- Sommige mensen hebben mogelijk later in het verloop van het dementieproces een lichte dosis antipsychotische therapie nodig.
Outlook voor diabetes type III
Type III diabetes is een manier om de ziekte van Alzheimer te beschrijven, die wordt veroorzaakt door insulineresistentie in de hersenen. De vooruitzichten zijn dus afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de diabetesbehandeling en de ernst van de dementie. Als men de diabetes kan behandelen met voeding, lichaamsbeweging en medicatie, suggereren onderzoekers, die de diagnose van diabetes type III bevorderen, dat de mogelijk de progressie van de ziekte van Alzheimer of vasculaire dementie kunt vertragen, maar het bewijs is onzeker.
De vooruitzichten zullen ook variëren, afhankelijk van hoe snel de symptomen werden ontdekt en wat de zorgverlener denkt over de specifieke geval. Hoe eerder de behandeling begint, hoe waarschijnlijker de vooruitzichten zullen zijn.
De gemiddelde levensverwachting is voor een persoon met de ziekte van Alzheimer ongeveer 3 tot 11 jaar, vanaf het moment dat de diagnose wordt gesteld. Maar sommige mensen met de ziekte van Alzheimer kunnen wel meer dan 20 jaar leven.
Voorkomen van diabetes type III
Als men al diabetes type II heeft, zijn er manieren om dit beter te behandelen en het risico op het ontwikkelen van diabetes type III te verlagen. Hier zijn enkele van de bewezen methoden voor het behandelen van diabetes type II en het minimaliseren van orgaanschade:
- Probeer vier keer per week 30 minuten per dag te sporten.
- Probeer gezond voedsel te eten met weinig verzadigd vet, rijk aan eiwitten en veel vezels.
- Controleer de bloedsuikerspiegel zorgvuldig volgens de aanbevelingen van de zorgverlener.
- Neem voorgeschreven medicijnen op schema en met regelmaat.
- Controleer de cholesterolniveaus.
- Behoud je gezonde gewicht.
Lees ook de volgende artikelen hierover: